Hoe intelligent zijn onze vissen eigenlijk?

Giebeltje

Well-known member
Lid geworden
30 juni 2019
Berichten
2,829
Locatie
Hakketakkebos
Freek Vonk vertelde in DWDD university over het vermogen van Goudvissen om infrarood licht te zien. Jonathan Balcombe schreef het boek " What a Fish knows" ( Het geheime leven van vissen), waarin hij veel interessante feiten boven tafel brengt. Maar... hoe intelligent zijn onze eigen vissen eigenlijk? Daar ben ik eigenlijk best benieuwd naar.

Eerst mijn eigen ervaringen:

Herkennen vissen personen? Volgens mij wel. Ik had ooit een bakje op mijn bureau bij DHL staan, het bakje waar nu slakken in wonen. In dat bakje zat 1 vrouwelijke gup, Josephine. Ik voerde haar iedere morgen, en als ik de deur binnenkwam, zwom zij naar die kant van haar verblijf. Toen ik met vakantie ging, voerden mijn collega's haar. Maar, vertelden zij, het visje zwom nooit zo enthousiast richting deur als wanneer ik op kantoor was. Voorbeeld nummer twee: Als ik hier de kamer binnenkom, zwemmen mijn Sluierstaarten altijd naar de rechterkant van de bak. Mijn computer staat rechts naast de bak, en ik kom altijd vanaf de rechterkant naar de bak toe. Maar mijn vissen gaan al naar de rechterkant als ik nog maar in de deuropening sta en ik hoef niet eens iets te zeggen. Als mijn man binnenkomt, gaat hij meestal naar de zithoek, links van de bak. Of hij pakt zijn gitaar om te gaan spelen. Als hij speelt gaan de vissen heel relaxed aan de linkerkant van de bak in de stroming hangen, blijkbaar een prettige ervaring voor hen. Zodra mijn man, zelfs zonder iets te zeggen, in de deuropening verschijnt, zwemmen de vissen naar links. Het lijkt er dus heel erg op, dat de vissen prima herkennen wie er de kamer binnenkomt.

Weten vissen hoe laat het is? Rond voertijd gaan de vissen hier heel erg hun best doen om mijn aandacht te trekken. Ik heb er ooit een in een open bak gehad die met de staart op het wateroppervlak sloeg, zodat de druppels je om de oren vlogen.

Hoe is dat bij jullie eigen vissen?
 
Ik had ooit een olifantvis die af en toe precies recht naar boven zwom tot de uitlaat van de waterstroom. Dan werd hij met een vaartje door de bak meegesleurd, en dan deed hij dit een aantal keer achter elkaar.
Dit lijkt op spelen, het zag er naar uit dat hij op een of andere manier plezier beleefde aan dit dingetje.

Om te spelen is wel enig niveau van intelligentie vereist. Dus, ja, het voordeel van de twijfel, ik heb geen stapels literatuur over dit onderwerp gelezen,maar ik denk dat enige intelligentie bij vissen kan bestaan .

gr

Mark
 
Hier herkennen ze mij wel als ik ga voeren want als ze mij zien komen ze gelijk omhoog maar bij een ander familielid dus niet. Ook qua tijd voelen ze het aan want rond de normale voertijden zie je ze vaak al bij het oppervlak wachten.
 
Herkennen vissen personen?
Als een ander naar de bak loopt en ook als ik niet thuis ben dan gaan ze naar achter om te verschuilen, als ik er heen loop denken ze alleen maar aan eten.
ook als ik met een ander persoon naar de bak ga dan gaan ze snel naar achter en komen aan mijn kant weer terug.
 
Dat boek van Jonathan Balcombe staat nog hoog op mijn lijstje om eens te gaan lezen (hij staat al klaar op de ereader).

Ik kan alleen van mijn kogelvissen uit gaan, die bekend staan als aardig slim. Bij die van mij stopt de wereld in elk geval zeker niet aan het einde van het aquarium. Ze reageren anders op mij dan op anderen. Sowieso voor voer natuurlijk.

Qua tijd, ik zie bijvoorbeeld zelfs met de kleintjes van nu bijna 5 weken al dat ze erg duidelijk gewend zijn de tijden dat het licht aan en uit gaat. Ik wilde van de week even controleren s' ochtends hoe de bak er bij stond (had 's avonds per ongelijk een beetje teveel artemia toegevoegd) en ze schokken zich echt een hoedje (type "jump scare"). Terwijl als het licht om de normale tijd aangaat, het niet zo'n probleem is. Dan hoort het schijnbaar gewoon in het ritme. Ze lijken ook te herkennen wanneer ik de dingen klaar zet voor de waterwissel.

Dat laatste merk ik overigens ook bij de volwassen groep. De waterwissels zijn een extra trigger voor spawnings. Het mannetje begon laatst al duidelijk te reageren toen ik de spullen klaar zette 😂 .
 
vissen zijn gevoelig voor kleine trillingen het is dus heel goed mogelijk dat ze je her kennen aan je manier van lopen
 
Ik heb even door JijBuis gestruind om een filmpje te zoeken van goudvissen die door een doolhof moeten zwemmen om bij eten te komen.
Volgens mij was het van Mythbusters, maar ik kan het zo niet meer vinden.

Dit om de mythe te bevestigen dan wel ontkrachten dat goudvissen een geheugen zouden hebben van 4seconden.
Ze wisten na geruime tijd nog steeds feilloos de weg te vinden.

Mijn favoriete gup Matriarch, †, kwam in het kommetje van mijn hand liggen als ik die in het aquarium hing. Bij mijn vrouw zwom ze er wel op af, leek dan net of ze snuffelde en zwom dan weer weg.

Ik denk zelfs dat vissen gelukkig of ongelukkig kunnen zijn.
Als je die goudvissen in zo'n veel te klein aquarium bij de Chinees ziet en dat vergelijkt met die in een grote vijver in een tuin, dan zie ik toch echt wel verschil in gedrag.
 
Ik denk dat vissen veel intelligenter zijn dan veel mensen denken. Het fabeltje van het 3 seconden geheugen is al lang achterhaald. Als je gaat zoeken vind je een aantal interessante artikelen over de intelligentie van vissen. Zo is uit een onderzoek gebleken dat sommige vissoorten zichzelf in een spiegel herkennen. Iets dat tot voor kort maar aan een aantal zeer intelligentie diersoorten werd toegeschreven zoals mensen, enkele primaten, een aantal soorten vogels en een enkele olifant.


Online staan er ook heel wat interessante artikelen die mijn kijk op het aquarium hebben beïnvloed. Zo zijn er bijvoorbeeld meerdere onderzoeken geweest die hebben aangetoond dat vissen dommer en vergeetachtiger worden wanneer zij worden blootgesteld aan verhoogde levels van CO2, iets dat nu massaal wordt toegevoegd in high tech bakken.


 
Twee doolhoftests voor vissen gevonden, let vooral op linksboven bij de eerste test, die in een laboratorium werd gedaan:





( De tweede vind ik niet bepaald diervriendelijk, dat is meer een DIY geval :(()
 
Naar mijn idee hebben alle dieren, en dus ook vissen, een bepaalde vorm van intelligentie die maakt dat ze optimaal gebruik kunnen maken van hetgeen hun leefomgeving biedt. Daarbij hoort het onderkennen van gevaar, diegene die dit het best doet leeft het langst. Reacties op pijn en het leren daarvan wordt ook gezien bij dieren. Bij het vinden van voedsel, diegene die weet waar en hoe het voedsel te pakken te krijgen heeft ook weer meer kansen. Daar kan dus bij horen dat, in ons geval, het herkennen van de persoon die eten aanbiedt ook weer voordelen geeft. Al denk ik niet dat dit herkennen op een manier plaatsvind zoals wij dit doen. Vaak zijn wij geneigd om dieren menselijke eigenschappen toe te schrijven. Het zal veel meer zijn dat een dier voordelen onderkent en daar gebruik van maakt. Wel geloof ik dat dieren in meer of mindere mate gevoelens kennen t.o.v. soortgenoten of wezens die ze als medegenoten zien. Maar ook zijn die gevoelens dan misschien weer anders dan hoe wij ze ervaren.
 
Tja, dan zal ik een doekje open doen over de Heterandria formosa. Volgens mij zijn ze hartstikke slim (of is het dom?), ze zwemmen massaal naar de ruit en in de hoek waar een mens staat. Maakt niet uit welke potentiële voermachine daar staat.
Wat ik hiermee aan wil geven, is dat het interpreteren van gedrag en daar menselijke waardes aan toe kennen, hartstikke moeilijk is voor heel veel mensen.
 
Als ik zelf naar mijn vissen kijk zie ik duidelijk dat ik een aantal slimmere en dommere exemplaren heb rondzwemmen. Ik heb een 6-tal diamantregenboogvissen, 3 mannen en 3 vrouwen. Mijn aquarium heeft links en rechts dichte beplanting met in het midden een stuk met zand. Op het zand voer ik de vissen altijd, waarna het grootste mannetje die plek (waar een bodemtabletje ligt) fel begint te verdedigen. Volgens mij zien zij een ander kleurenspectrum dan wij, want het lijkt alsof ze het tabletje niet kunnen zien, ze happen voornamelijk mis of aan de slakken.

4 vissen worden continue weggejaagd en snappen überhaupt niet helemaal waar het tabletje ligt, maar 1 vrouwtje is ze altijd te slim af. Ze houd eerst de Corydoras en garnalen langere tijd in de gaten om te bepalen waar het tabletje ligt en wacht haar kans af. Daarna krijgt ze het voor elkaar het mannetje weg te lokken de beplanting in en gaat ze zelf snel eten van het tabletje. Het mannetje zie ik dan altijd nog een tijdje zoeken tussen de planten.
 
Tja, dan zal ik een doekje open doen over de Heterandria formosa. Volgens mij zijn ze hartstikke slim (of is het dom?), ze zwemmen massaal naar de ruit en in de hoek waar een mens staat. Maakt niet uit welke potentiële voermachine daar staat.
Wat ik hiermee aan wil geven, is dat het interpreteren van gedrag en daar menselijke waardes aan toe kennen, hartstikke moeilijk is voor heel veel mensen.
Een mooi voorbeeld vind ik altijd de bassins die je in onder meer tuincentra wel ziet met daarin Koi karpers. Zodra iemand de rand van het bad nadert zwemmen de vissen snel daar die kant toe. Volgens mij gewoon een "Pavlov" reactie, vaak wanneer er iemand te zien is krijgen ze voedsel.
 
Als ik zelf naar mijn vissen kijk zie ik duidelijk dat ik een aantal slimmere en dommere exemplaren heb rondzwemmen. Ik heb een 6-tal diamantregenboogvissen, 3 mannen en 3 vrouwen. Mijn aquarium heeft links en rechts dichte beplanting met in het midden een stuk met zand. Op het zand voer ik de vissen altijd, waarna het grootste mannetje die plek (waar een bodemtabletje ligt) fel begint te verdedigen. Volgens mij zien zij een ander kleurenspectrum dan wij, want het lijkt alsof ze het tabletje niet kunnen zien, ze happen voornamelijk mis of aan de slakken.

4 vissen worden continue weggejaagd en snappen überhaupt niet helemaal waar het tabletje ligt, maar 1 vrouwtje is ze altijd te slim af. Ze houd eerst de Corydoras en garnalen langere tijd in de gaten om te bepalen waar het tabletje ligt en wacht haar kans af. Daarna krijgt ze het voor elkaar het mannetje weg te lokken de beplanting in en gaat ze zelf snel eten van het tabletje. Het mannetje zie ik dan altijd nog een tijdje zoeken tussen de planten.
Hier moet denk ik de hiërarchie, de rangorde van de vissen in ogenschouw genomen worden. Niet altijd dom of slim maar meer je beurt afwachten. Maar je beurt afwachten is weer iets anders als je kansen benutten. Dat zal een dier altijd doen al is de moed t.o.v. een hoger geplaatste natuurlijk verschillend.
 
Een mooi voorbeeld vind ik altijd de bassins die je in onder meer tuincentra wel ziet met daarin Koi karpers. Zodra iemand de rand van het bad nadert zwemmen de vissen snel daar die kant toe. Volgens mij gewoon een "Pavlov" reactie, vaak wanneer er iemand te zien is krijgen ze voedsel.
Maar zouden ze bij een Pavlov reactie niet alleen op mij reageren, ik ben de enige voert. Dan is reageren op vreemden best dom toch? Of is het toch slim? ;))
 
Ook al ben ik zeker dat bepaalde vissoorten zeker een niet te onderschatten intelligentie bezitten, bij veel andere soorten zal dit wel beperkt zijn. Zoals te zien is bij bovenstaande filmpje van het doolhof mag je intelligentie niet verwarren met instinct.
Zeker bij schoolvissen lijkt me dit toch de primaire drijfveer.
 
Maar zouden ze bij een Pavlov reactie niet alleen op mij reageren, ik ben de enige voert. Dan is reageren op vreemden best dom toch? Of is het toch slim? ;))
Misschien is het hier meer een algemene reactie, in ieder geval dus bij die Koi's in die tuincentra waar ze waarschijnlijk ook niet altijd door dezelfde mensen gevoerd worden, die ze zegt dat er kans op voeding is zodra er een menselijk figuur nadert.
 
Hier moet denk ik de hiërarchie, de rangorde van de vissen in ogenschouw genomen worden. Niet altijd dom of slim maar meer je beurt afwachten. Maar je beurt afwachten is weer iets anders als je kansen benutten. Dat zal een dier altijd doen al is de moed t.o.v. een hoger geplaatste natuurlijk verschillend.
Ja dat denk ik ook. En dat soort dingen zijn lastig in te schatten als mens. Het grootste mannetje is duidelijk de hoogste in rang. Maar bij de overige 5 heb ik het idee dat er weinig verschil is. Maar wie weet denken zij daar heel anders over :)

Ik vind het sowieso fascineren om te zien hoe ze zich gedragen. Soms scholen ze ineens een paar uur bij elkaar en verliezen ze hun kleur alsof er groot gevaar dreigt. Terwijl er dan bij mijn weten niets is gebeurd. Maar zo plots als ze dat doen kan ook ineens de rust weer wedergekeerd zijn. Ik denk dat we een hoop communicatiekanalen nog niet begrijpen zoals geur, geluid etc. en wellicht communiceren vissen nog wel op hele andere manieren die wij (nog) niet begrijpen.
 
Wat ik hiermee aan wil geven, is dat het interpreteren van gedrag en daar menselijke waardes aan toe kennen, hartstikke moeilijk is voor heel veel mensen.

Misschien is het hier meer een algemene reactie, in ieder geval dus bij die Koi's in die tuincentra waar ze waarschijnlijk ook niet altijd door dezelfde mensen gevoerd worden, die ze zegt dat er kans op voeding is zodra er een menselijk figuur nadert.
Ik denk dat we het wel eens hartstikke eens zouden kunnen zijn.
 
Wat mij opviel in het eerste doolhof-filmpje, was dat er een visje achterbleef in het vak linksboven, en het leek net alsof de rest terugging om hem te halen. Alsof ze in de gaten hebben dat de groep niet compleet is, en er een vis is die niet mee kan komen.

Ik had laatst in mijn eigen bak een vis die zich had klemgezwommen onder het filter, die daar doodstil bleef liggen. Toen ik haar had bevrijd leek ze in shock te zijn, en een van de andere vissen stootte haar steeds aan, alsof ze haar wilde stimuleren.

Eerder had ik ook een vis die een zoutbadje had gehad dat iets te heftig was, en ook bijzonder gestresst was. Ik nam deze in de hand en bewoog haar door het water om de kieuwen te spoelen. Daarna bleven de andere twee steeds met haar meezwemmen tot ze weer OK was.
 
Wat mij opviel in het eerste doolhof-filmpje, was dat er een visje achterbleef in het vak linksboven, en het leek net alsof de rest terugging om hem te halen. Alsof ze in de gaten hebben dat de groep niet compleet is, en er een vis is die niet mee kan komen.

Ik had laatst in mijn eigen bak een vis die zich had klemgezwommen onder het filter, die daar doodstil bleef liggen. Toen ik haar had bevrijd leek ze in shock te zijn, en een van de andere vissen stootte haar steeds aan, alsof ze haar wilde stimuleren.

Eerder had ik ook een vis die een zoutbadje had gehad dat iets te heftig was, en ook bijzonder gestresst was. Ik nam deze in de hand en bewoog haar door het water om de kieuwen te spoelen. Daarna bleven de andere twee steeds met haar meezwemmen tot ze weer OK was.
Als vissen interesse tonen in een andere vis die minder mobiel is, is dat veelal voor een
gans andere reden dan om te zien of die OK is 😅
 
Als vissen interesse tonen in een andere vis die minder mobiel is, is dat veelal voor een
gans andere reden dan om te zien of die OK is 😅
Ja, dat ontdekte ik bij mijn toenmalige Pleco Teuntje. Bij alles wat ziek & zwak was, leek zij te denken " Food, yummie!" Dat gold ook voor de Corydoras die ik had. Maar onder elkaar leken ze wel sociaal. Er was er een bij, die vinrot had opgelopen. Die werd niet door de anderen voorbijgestreefd of in een hoekje gejaagd. Na hun verhuizing naar de bak van een vriendin maakte deze Scruffy nog steeds deel uit van de groep. De rugvin was nog steeds rafelig na een half jaar, maar de vis deed het goed.
 
Terug
Bovenaan