Led verlichting juwel vision 240

[Lindaklink]

Hey aquarianen!

Vorig jaar begon ik met een klein bakje met garnalen, maar inmiddels heeft de hobby mij toch ook wel te pakken. Elke dag leer ik weer een beetje bij. Inmiddels heb ik een (al zeg ik het zelf) prachtige bak staan met een hoop planten, hout, wat cherrybarbeeltjes, appelslakken en meer garnalen dan ik kan tellen. Vorige maand ben ik begonnen met het toevoegen van CO2, dus nu ben ik klaar om me te verdiepen in de volgende upgrade: de verlichting.

Ik heb geen flauw idee wat voor lampen er momenteel boven hangen (de bak was een tweedehandsje). Het zijn buizen die bloedheet worden en pijn doen aan de elektriciteitsrekening. Dus tijd voor iets nieuws.

Nou heb ik nog helemaal geen verstand van verlichting. Ik zie door de Lumen en wattages het bos niet meer en weet niet zo goed waar ik goed aan zou doen. Zouden jullie me misschien op weg kunnen helpen?

Alvast bedankt!
Linda

 

[RobertDJ]

Hoi Linda, op de website van Aquaforumlid @Cornelius staan ontzettend veel goede tips!
De website is vooral bedoeld voor aquascapers, maar ook voor een gezelschapsaquarium kan je hier veel achtergrond info vinden.
Voordat je een beslissing neemt wil ik je adviseren om je eerst goed in te lezen. Doe er je voordeel mee!

Welkom

www.tspt.nl

 

[benvo]

Allereerst moet je weten dat licht het eerste is waar planten om vragen. We hebben het dan met name over de lichtsterkte, de lichtduur zou je op zo'n 8 uur, exclusief eventuele dimtijden, kunnen houden. Planten gaan optimaal groeien en kleuren wanneer ze de lichtsterkte krijgen die ze vragen. Maar dat betekend ook dat hun voedingsvraag aangepast moet worden aan die lichtsterkte vraag. Terug naar je oorspronkelijke vraag: Je lampenkeuze hangt dus samen met je huidige én toekomstige plantenkeuze! Prachtige rode planten als Alternanthera's en bepaalde Ludwigia's vragen vaak een intense verlichting. Je lampen moeten dat dus aankunnen. Veel mensen denken en kijken daarbij vooral naar prijs met als conclusie: Dat is me wat te duur en kiezen dan anders en krijgen later spijt en moeten weer en iets beters kopen wat extra kosten geeft. Daarom zou mijn advies zijn: Bezuinig niet op licht, het is een van de meest belangrijke én onderschatte onderdelen in onze hobby! Daarbij zou ik letten op licht welke een kleurwaarde van gemiddeld 5000, hooguit 6000 Kelvin kan bieden een een Lumen waarde van 45+ per liter water mogelijk maakt.

 

[Lindaklink]

@RobertDJ bedankt voor de website. Ik merk altijd wel met het inlezen dat je, hoe meer kennis je krijgt, hoe meer je beseft dat je eigenlijk niets weet🙈 mooi is dat...

@benvo bedankt voor je uitgebreide antwoord. Ik ben er al redelijk snel achter gekomen dat goedkoop met grote regelmaat duurkoop is, dus prijs is niet mijn belangrijkste indicator. Vind het dan wel weer lastig dat je meteen over Kelvin begint, terwijl de bovengenoemde website impliceert dat Kelvin waardes irrelevant zijn (omdat het iets zegt over de kleuruitwerking maar niet zo veel over de spectrale vermogensverdeling van de lichtbron) (ik wist gister nog niet eens wat die woorden betekenden 😂)

Maar al deze informatie (hoe fijn ook) vertelt me nog steeds niet echt wat ik nodig heb. Ik zou rode planten wel heel gaaf vinden. Heb momenteel myriophyllum tuberculatum, rotala macrandra en hygrophila staan die best groeien, maar zéker niet optimaal en al helemaal niet mooi rood kleuren (al ben ik dus nog aan het spelen met de perfecte CO2 balans en begreep ik dat het zeker een week of 3 duurt voor je échte resultaten ziet van je werk)

 

[benvo]

@RobertDJ bedankt voor de website. Ik merk altijd wel met het inlezen dat je, hoe meer kennis je krijgt, hoe meer je beseft dat je eigenlijk niets weet🙈 mooi is dat...

@benvo bedankt voor je uitgebreide antwoord. Ik ben er al redelijk snel achter gekomen dat goedkoop met grote regelmaat duurkoop is, dus prijs is niet mijn belangrijkste indicator. Vind het dan wel weer lastig dat je meteen over Kelvin begint, terwijl de bovengenoemde website impliceert dat Kelvin waardes irrelevant zijn (omdat het iets zegt over de kleuruitwerking maar niet zo veel over de spectrale vermogensverdeling van de lichtbron) (ik wist gister nog niet eens wat die woorden betekenden 😂)

Maar al deze informatie (hoe fijn ook) vertelt me nog steeds niet echt wat ik nodig heb. Ik zou rode planten wel heel gaaf vinden. Heb momenteel myriophyllum tuberculatum, rotala macrandra en hygrophila staan die best groeien, maar zéker niet optimaal en al helemaal niet mooi rood kleuren (al ben ik dus nog aan het spelen met de perfecte CO2 balans en begreep ik dat het zeker een week of 3 duurt voor je échte resultaten ziet van je werk)

De spectrale vermogensverdeling van een lichtbron? Dat is nu precies waar Kelvin over gaat! Wit licht bestaat uit een menging van kleuren, iets wat je ook op kan merken wanneer je een regenboog ziet. Kelvinwaardes zijn beslist niet irrelevant. Op onderstaand plaatje zie je kelvinwaardes. De middag zon ligt zo ongeveer op een waarde van 5500 kelvin. Hoe lager het getal hoe meer rood in het witte licht. Naar mate het getal hoger wordt neemt de kleur blauw in het kleurenspectrum toe. Nu is het zo dat planten kleuren niet zien en/of beoordelen zoals wij dit doen. Kleuren zijn voor planten belangrijk maar wel in verschillende mate. Rood is een kleur die belangrijker is dan blauw bijvoorbeeld. Wat niet wil zeggen dat blauw niet nodig zou zijn. Rood dringt minder goed in water door, blauw is wat dieper te zien. Planten gedijen meestal het best zo rond de 5000 kelvin.

 

[jessicapilon]

Planten gedijen meestal het best zo rond de 5000 kelvin.

Maar dat is toch ook afhankelijk van de samenstelling van het kleurenspectrum? Niet in elke lamp met 5000K zit evenveel rood heb ik begrepen en dat hangt weer af van de samenstelling van de kleuren als ik het goed heb.

 

[Lindaklink]

Wat ik tot nu toe heb geleerd, is dat het kleurenspectrum van belang is, de hoeveelheid lumen per liter, dat je lamp dimbaar is (omdat het het liefst een beetje overcapaciteit wilt hebben, net zoals bij je filter) en dat de hoogte van je bak een rol speelt. Daarnaast vind ik als mens het prettig als het fijn licht is om naar te kijken (niet te blauw)

Heeft iemand misschien specifieke tips op het gebied van merken die fijn/goed zouden zijn voor mijn bak? Ik ben redelijk handig, maar ga me niet wagen aan solderen, dus heftige zelfbouw lijkt me onverstandig🤣

 

[jessicapilon]

is dat het kleurenspectrum van belang is

Dat bedoelde ik dus ook met de opmerking na @benvo zijn post. Als je 3 led ofbuizen neemt met 5000K dan wil dat niet zeggen dat in elke lamp evenveel rood zit bijvoorbeeld.

 

[Tinoush]

Ik heb de Juwel HeliaLux Spectrum gekocht en ben super tevreden. Geen algen en goede planten groei. Heb wel de controller erbij.

 

[benvo]

Maar dat is toch ook afhankelijk van de samenstelling van het kleurenspectrum? Niet in elke lamp met 5000K zit evenveel rood heb ik begrepen en dat hangt weer af van de samenstelling van de kleuren als ik het goed heb.

Jawel, Kelvin waardes geven nu juist de samenstelling van het kleurenspectrum weer. Anders zou de schaal ook geen zin hebben. Preciezer gezegd het geeft de kleurtemperatuur in een numerieke waarde weer. Waarom noemen ze dit kleurtemperatuur? Omdat de schaal eigenlijk is afgeleid van een Celsius schaal.

 

[benvo]

Dat bedoelde ik dus ook met de opmerking na @benvo zijn post. Als je 3 led ofbuizen neemt met 5000K dan wil dat niet zeggen dat in elke lamp evenveel rood zit bijvoorbeeld.

Nee, dan kan het zo zijn dat de mix van die drie lampen samen een kelvinwaarde van 5000 hebben. Maar elke afzonderlijke kelvin waarde heeft een gegeven hoeveel van een bepaalde kleur in zich.

 

[jessicapilon]

Nee, dan kan het zo zijn dat de mix van die drie lampen samen een kelvinwaarde van 5000 hebben. Maar elke afzonderlijke kelvin waarde heeft een gegeven hoeveel van een bepaalde kleur in zich.

Dus elke lamp of led die 5000K afgeeft heeft evenveel rood in zich?
Ik dacht dat met 5000K de hoeveelheid rood per lichtbron kon verschillen en dat het afhangt van de gehele samenstelling van het spectrum van een lichtbron.

Ik heb ook altijd gedacht dat het per lichtbron hetzelfde is maar meende dat dit ergens in een topic was ontkracht.

 

[benvo]

Dus elke lamp of led die 5000K afgeeft heeft evenveel rood in zich?
Ik dacht dat met 5000K de hoeveelheid rood per lichtbron kon verschillen en dat het afhangt van de gehele samenstelling van het spectrum van een lichtbron.

Ik heb ook altijd gedacht dat het per lichtbron hetzelfde is maar meende dat dit ergens in een topic was ontkracht.

Als per lichtbron die als kelvin waarde 5000 aangeeft zou verschillen met een andere lamp die het zelfde aangeeft dan zou de kelvin waarde toch geen zin hebben? Eerder zij ik al de de kleurtemperatuur afgeleid is van warmte in Celsius. Stel nu eens dat een temperatuur van 20 graden verschilt met een temperatuur van 20 graden elders dan heb je toch ook niets aan een graduele waarde? Of nog anders: Je wordt aangehouden wegens het overtreden van de snelheid. Je reed 100 waar 80 is toegestaan. Denk je dat je wegkomt met de opmerking, "mijn 100 is iets anders als jullie gemeten snelheid van 100?"
5000K is dus 5000K en heeft dus dezelfde waarde in zich.
Helemaal officieel volgens de Wikipedia:
De kleurtemperatuur van een lichtbron voor wit licht is gedefinieerd als de temperatuur van een hypothetisch zwart lichaam waarvan het uitgestraalde licht dezelfde kleurindruk geeft als de lichtbron. De kleurtemperatuur wordt meestal uitgedrukt in kelvin (K).

 

[jessicapilon]

5000K is dus 5000K en heeft dus dezelfde waarde in zich.

Ja dat is duidelijk en te begrijpen maar de hoeveelheid rood kan bij 5000K dus niet verschillen met verschillende lampen die allemaal 5000K hebben?
Natuurlijk hebben ze allemaal dezelfde kleur maar ooit is er ergens geschreven dat de samenstelling per lamp anders kan zijn en de een dus wat meer rood dan de ander in zich kan hebben maar uiteindelijk ondanks een andere samenstelling toch op 5000K zitten.
Waar dat hier is geschreven kan ik jammer genoeg niet terug vinden en uit mn hoofd was het een post van Lalarasophie (als ik het goed schrijf) maar ik vindt het niet zo snel terug.

 

[benvo]

Ja dat is duidelijk en te begrijpen maar de hoeveelheid rood kan bij 5000K dus niet verschillen met verschillende lampen die allemaal 5000K hebben?
Natuurlijk hebben ze allemaal dezelfde kleur maar ooit is er ergens geschreven dat de samenstelling per lamp anders kan zijn en de een dus wat meer rood dan de ander in zich kan hebben maar uiteindelijk ondanks een andere samenstelling toch op 5000K zitten.
Waar dat hier is geschreven kan ik jammer genoeg niet terug vinden en uit mn hoofd was het een post van Lalarasophie (als ik het goed schrijf) maar ik vindt het niet zo snel terug.

In 5000k lampen zit dezelfde, en dus ook rood, kleurensamenstelling die het wit vormen. Wanneer de samenstelling anders is zou de totale witkleur ook anders zijn.

 

[Lindaklink]

@benvo Dit artikel geeft toch een heel ander beeld: https://www.tspt.nl/techniek/licht02.html
Hoe zit dat dan?

 

[Matts]

Wat voor verlichting heb je nu? T8, T5? of LED buizen? Misschien kan je een foto maken?

Ik heb op mijn juwel Lido 200 de helialux spectrum met controller van juwel. Het voordeel is dat het een plug and play oplossing is die meteen met de originele kleppen past.
De witte leds bestaan uit leds van 9000K en 6500K die je enkel samen kan aansturen en dan heb je nog rode, blauwe en groene leds, die je wel apart per kleur kan aansturen.
Visueel is die helialux té blauw-wit voor mij, maar dat valt te compenseren met de rode leds.
Voor mijn bak met weinig eisende planten is dat ook geen probleem maar voor een plantenbak is het gebrek aan rood in het spectrum misschien wel een probleem.

Moest ik opnieuw beginnen dan zou ik eerder 2 lampen van HVP goldline, Jmb orion of Daytime onex kopen denk ik.

In 5000k lampen zit dezelfde, en dus ook rood, kleurensamenstelling die het wit vormen. Wanneer de samenstelling anders is zou de totale witkleur ook anders zijn.

Dat is niet noodzakelijk het geval met moderne aquarium lampen, probeer maar eens uit met deze tool: https://www.osram.us/cb/tools-and-resources/applications/led-colorcalculator/index.jsp

De kelvin waarde is voor beide 5500 K, maar er zit wel verschil in de samenstelling van het licht.
Beide profielen zijn gemaakt met een combinatie van witte leds + rood groen en blauw zoals dat vaak bij aquarium verlichting het geval is.

In tijden van TL verlichting was die kelvin waarde van groter belang omdat dat vaak de enige richtwaarde was die de fabrikant gaf waar je op kon voortgaan.
Tegenwoordig bestaat aquarium verlichting dus vaak uit verschillende soorten witte leds in combinatie met groene, blauwe en rode leds (en soms nog meer kleuren)

Maar ik zou dus ook wel kiezen voor een verlichting waar de de witte leds die daglicht waarde van rond de 5000-6000 kelvin benaderen.
Dan zit de basis al in de goede richting en eventuele rgb leds kan je dan nog altijd naar smaak instellen.
Ik zou ook kiezen voor overcapaciteit in combinatie met een programmeerbare dimmer, dat geeft je de meeste mogelijkheden.

 

[jessicapilon]

@benvo Dit artikel geeft toch een heel ander beeld: https://www.tspt.nl/techniek/licht02.html
Hoe zit dat dan?

Ja daar lees ik ook onderstaand en dus hetzelfde als ik destijds hier ergens heb gelezen:

Daarom kunnen twee lampen met dezelfde Kelvin zeer verschillende spectrumcurven hebben (d.w.z. verschillende hoeveelheden rood, blauw, groen licht).

 

[Ronald_J]

Die kleurtemperatuur gaat uit van de temperatuur van een zogenaamde black body. Redelijk vergelijkbaar met een gloeidraad van een gloeilamp. Het is inderdaad zo dat alle gloeidraden van dezelfde temperatuur overal ter wereld dezelfde kleurverdeling geven. Maar we gebruiken al lang geen gloeilampen meer. TL en LEDs hebben een heel andere kleurverdeling dan gloeilampen en ook onderling zijn er verschillen. Daarom spreekt men hier van CCT: Correlated Colour Temperatuur. Soort van equivalente kleurtemperatuur. Dat is geen ideale eenheid, maar geeft wel een goed handvat. Wat Benvo aangeeft is dus zeker een goede tip.
Hoe hoger de kleur temperatuur, hoe feller het licht oogt, en hoe minder bruikbaars er voor planten in zit.
Als je stroom wilt besparen dan zorg je dat je licht niet te koud wit is. Ook helpt het om een overgedimensioneerde lamp te kiezen en deze te dimmen. Hij zal ook minder warm worden, wat ook de efficiëntie ten goede komt. Warmere LEDs geven minder licht.
Wel opletten dat je dimmer ook goed omgaat met lagere waarden. De bekende TC420 kan alleen met gele procenten werken. Mij mij geeft dat duidelijk zichtbare stappen. Zeker in de ochtend en avond .

 

[Lindaklink]

@Matts bedankt voor de tips qua merken van de lampen.
Ik moest het labeltje helemaal poetsen, maar er blijkt dus een t5 lamp in te zitten.

Als ik zou kiezen voor de daytime onex, moet ik er daar dan 2 van hebben?

 

[benvo]

@benvo Dit artikel geeft toch een heel ander beeld: https://www.tspt.nl/techniek/licht02.html
Hoe zit dat dan?

Ik kan niet oordelen over dit stuk. Maar er staan m.i. nog al wat achterhaalde zaken en onjuistheden in. Door de laatste ontwikkelingen op dit gebied weten we dat de kleuren in het witspectrum van belang zijn voor planten. Dit is in dit opzicht een interessant artikel:

Het effect van het lichtspectrum op de ontwikkeling van planten | CANNA

www.canna.nl

 

[benvo]

Wat voor verlichting heb je nu? T8, T5? of LED buizen? Misschien kan je een foto maken?

Ik heb op mijn juwel Lido 200 de helialux spectrum met controller van juwel. Het voordeel is dat het een plug and play oplossing is die meteen met de originele kleppen past.
De witte leds bestaan uit leds van 9000K en 6500K die je enkel samen kan aansturen en dan heb je nog rode, blauwe en groene leds, die je wel apart per kleur kan aansturen.
Visueel is die helialux té blauw-wit voor mij, maar dat valt te compenseren met de rode leds.
Voor mijn bak met weinig eisende planten is dat ook geen probleem maar voor een plantenbak is het gebrek aan rood in het spectrum misschien wel een probleem.

Moest ik opnieuw beginnen dan zou ik eerder 2 lampen van HVP goldline, Jmb orion of Daytime onex kopen denk ik.


Dat is niet noodzakelijk het geval met moderne aquarium lampen, probeer maar eens uit met deze tool: https://www.osram.us/cb/tools-and-resources/applications/led-colorcalculator/index.jsp

De kelvin waarde is voor beide 5500 K, maar er zit wel verschil in de samenstelling van het licht.
Beide profielen zijn gemaakt met een combinatie van witte leds + rood groen en blauw zoals dat vaak bij aquarium verlichting het geval is.
Bekijk bijlage 347291Bekijk bijlage 347292

In tijden van TL verlichting was die kelvin waarde van groter belang omdat dat vaak de enige richtwaarde was die de fabrikant gaf waar je op kon voortgaan.
Tegenwoordig bestaat aquarium verlichting dus vaak uit verschillende soorten witte leds in combinatie met groene, blauwe en rode leds (en soms nog meer kleuren)

Maar ik zou dus ook wel kiezen voor een verlichting waar de de witte leds die daglicht waarde van rond de 5000-6000 kelvin benaderen.
Dan zit de basis al in de goede richting en eventuele rgb leds kan je dan nog altijd naar smaak instellen.
Ik zou ook kiezen voor overcapaciteit in combinatie met een programmeerbare dimmer, dat geeft je de meeste mogelijkheden.

Je ziet hierboven dat de Kelvinwaarde bij beiden nu juist wel gelijk is in de lichtsamenstelling. De X lijn, de horizontale lijn laat namelijk de golflengte van het licht zien in nanometers. En die zijn exact gelijk. Het verschil zit hier in de lichtsterkte! Dat lees je af op de Y lijn, de verticale lijn in Watts (vermogen!) in nanometers.

 

[Matts]

@Matts bedankt voor de tips qua merken van de lampen.
Ik moest het labeltje helemaal poetsen, maar er blijkt dus een t5 lamp in te zitten.

Ik kan de foto niet zien, ik moet om toegang vragen.
Maar voor alle lampen die ik opnoemde heb je adapters waardoor je ze in de plek van die TL's kan steken. Waardoor je dus geen aanpassingen moet doen aan de kleppen van je aquarium
Uiteraard moet je dan niet meer de stekker van je oude lamp gebruiken maar die van de nieuwe
Voor daytime matrix en onex heb je ook een adapter profiel waar de kleppen van juwel zouden moeten inpassen: https://www.azaqua.nl/Daytime-eco-L...uwen-naar-led-verlichting#/223-type-juwel_120

Als ik zou kiezen voor de daytime onex, moet ik er daar dan 2 van hebben?

Mogelijk is 1 lamp voldoende dat hangt helemaal af van wat je wil met jou aquarium, hoeveel beplanting en welke.
Met 1 lamp zit je ergens rond de medium catergorie volgens mij, met 2 heb je overcapaciteit en zit je in de high catergorie

Ik zou ook verwachten dat je met 1 lamp een iets mindere licht spreiding zou hebben, tenzij je de lamp in het midden kan plaatsen met behulp van dat adapter profiel.
Misschien kan je eens informeren bij een winkel wat zij zouden adviseren voor jou situatie.

 

[jessicapilon]

Je ziet hierboven dat de Kelvinwaarde bij beiden nu juist wel gelijk is in de lichtsamenstelling. De X lijn, de horizontale lijn laat namelijk de golflengte van het licht zien in nanometers. En die zijn exact gelijk. Het verschil zit hier in de lichtsterkte! Dat lees je af op de Y lijn, de verticale lijn in Watts (vermogen!) in nanometers.

Het aandeel groen is bij de tweede minder als ik het zo bekijk. Tenminste zo zie ik het maar volgens jouw klopt dat niet maar wat wil het verschil in de hoogte van beide groene pieken dan zeggen?

 

[benvo]

Het aandeel groen is bij de tweede minder als ik het zo bekijk. Tenminste zo zie ik het maar volgens jouw klopt dat niet maar wat wil het verschil in de hoogte ban beide groene pieken dan zeggen?

Dat heb ik al aangegeven. Het verschil in de hoogte geeft de lichtsterkte aan. Ofwel hoe fel het licht schijnt. Staat er ook naast is wattage. De nm worden daar dan ook nog eens met 10 -3 macht aangegeven. De kleuren van licht worden altijd in golflengtes in nanometer aangegeven. En dat staat op de horizontale lijn. Het aandeel groen staat bij beide plaatjes van 500 tot 550 nm. en is dus gelijk. Hier zie je dus ook weer duidelijk dat bij gelijke kelvinwaardes de kleur aandelen gelijk zijn. De grafiek veranderd dus naar boven wanneer je het licht versterkt maar blijft verhoudingsgewijs tot elkaar gelijk. Dat moet ook anders zou het geen gelijke kelvin waarde hebben. Het is m.i. dus een kwestie van de grafiek lezen zoals hij ook bedoelt is.

 

[jessicapilon]

Ja ik ga het een beetje begrijpen en het kleurenspectrum is dus zoals de foto s laten zien gelijk bij beide leds alleen is de een feller dan de ander. Alleen het wattage is dus anders maar het spectrum dat de kleur vormt is bij beide gelijk.
Het lezen van een grafiek is nooit mn sterkste punt geweest maar zoals je het beschrijft is begrijpelijk voor mij.

 

[Matts]

Misschien is het een idee om hierover een apart topic te open, waar de relevante berichten hierover naar veplaatst of gekopieerd worden?
Ik weet niet hoeveel de topic starter aan deze discussie heeft? Maar ik vind het wel erg interessant in ieder geval!

De kleuren van licht worden altijd in golflengtes in nanometer aangegeven. En dat staat op de horizontale lijn. Het aandeel groen staat bij beide plaatjes van 500 tot 550 nm. en is dus gelijk. Hier zie je dus ook weer duidelijk dat bij gelijke kelvinwaardes de kleur aandelen gelijk zijn

En wat met de Y-as?

De golflengten van die 2 voorbeeldjes in mijn eerdere post zitten inderdaad min of meer binnen de zelfde waardes maar de kwantiteit van die golflengtes en dus ook de lichtsamenstelling lijkt me wel degelijk anders.
Het 2de voorbeeld heb ik dan ook aangemaakt met in verhouding een hoger aandeel (wattage) aan groene leds, minder blauw en iets meer rood ondanks dat beide lampen uiteindelijk toch de zelfde kelvin waarde hebben.
Het geproduceerde licht zal voor onze ogen inderdaad de zelfde kleur indruk geven, maar de kleuraandelen in dat licht zijn anders. Dat is alleszins toch mijn interpretatie.

Het is m.i. dus een kwestie van de grafiek lezen zoals hij ook bedoelt is.

Ik nam aan dat deze spectrale vermogensverdeling grafieken de kwantiteit (of dus vermogen) op Y-as aangeven voor de (spectrale) golflengtes op de X-as voor een geven lichtbron.
Hoewel ik een praktische basiskennis op vlak van verlichting (verlichtingsontwerp voor gebouwen en interieurs) ben ik zeker geen expert,
dus als mijn interpretatie inderdaad incorrect is dan hoor ik dat graag, ik leer graag bij!

Nog even uit de Engelstalige wikipedia:

In radiometry, photometry, and color science, a spectral power distribution (SPD) measurement describes the power per unit area per unit wavelength of an illumination (radiant exitance). More generally, the term spectral power distribution can refer to the concentration, as a function of wavelength, of any radiometric or photometric quantity

The horizontal axes are in nanometers and the vertical axes show relative intensity in arbitrary units.

van: https://en.wikipedia.org/wiki/Spectral_power_distribution

Sommige armaturen hebben bijvoorbeeld ook amber leds, weer een voorbeeldje van 5500K maar dat geeft toch meteen een andere spectrale vermogensverdeling:

Voor de duidelijkheid dit en de eerdere voorbeelden zijn geen bestaande lampen.
Het zijn dus geen praktische voorbeelden maar simulaties van een mix van blauwe, rode, groene en witte leds en bij deze laatste ook amber leds.
gemaakt met deze tool: https://www.osram.us/cb/tools-and-resources/applications/led-colorcalculator/index.jsp
Door die in een verschillende hoeveelheden (wattages) te mixen kan je dus dezelfde kelvin waarde verkrijgen maar toch een andere spectrale vermogensverdeling.


Is dat allemaal relevant voor onze aquaria? Ik denk van niet, met de meeste aquarium specifieke verlichting zal je m.i. wel goed zitten.
Een aantal voorbeelden om die bewering te staven ( voor de topic starter, deze leds kunnen niet in de kap van jou juwel aquarium):

Twinstar lampen S III lampen: 6700K
ADA Solar RGB: 9000-12000K
Kessil A360 X Tuna sun: 6000-9000K ( daar zitten bijvoorbeeld amber leds in)
Alle 3 veel gebruikte lampen van gekende merken waar prachtige aquascapes mee worden belicht, ondanks de hoge Kelvin waarden.

ADA geeft onderstaand grafiekje voor die solar RGB lamp, hoge kelvin waarde, maar toch zou er blijkbaar behoorlijk wat rood inzitten.

afbeelding van: https://www.adana.co.jp/en/solar_rgb/lighting.html

De juwel helialux spectrum verlichting die ik zelf heb, heeft dus een erg hoge kelvin waarde. Maar dat wil niet zeggen dat planten niet groeien natuurlijk. Je ziet wel duidelijk dat er in verhouding een stuk meer blauw inzit.

grafiekje van https://www.juwel-aquarium.co.uk/Products/Lighting/LED/HeliaLux-LED/HeliaLux-Spectrum/

Bij de led armaturen van vandaag lijkt mij die kelvin waarde in de praktijk dan ook minder relevant voor onze aquarium planten dan er vaak wordt gesteld.
Het gaat hier ook niet om gewassen waar de commerciële opbrengst moet worden gemaximaliseerd, dan zaten we me violet aquaria zoals sommige serre's denk ik.
Die kelvin waarde zou ik dus vooral bekijken als een indicatie hoe het licht op je ogen gaat overkomen: en hoge waarde gaat je een kouder resultaat geven dan een lagere.
Een erg geel verlicht aquarium vind de een misschien niet zo mooi, de ander vind het dan weer prachtig...
Een andere waarde die ook van belang is wanneer het gaat om het visuele aspect van licht, is de CRI waarde. Hoe hoger die waarde hoe natuurgetrouwer de kleuren gaan overkomen.

Aan de Topic starter:

De HVP goldline, Jmb orion of Daytime onex heb ik zelf overwogen , daarom heb ik die ook aangehaald in mijn eerdere post. Maar er zijn natuurlijk veel meer opties!
Ik heb uiteindelijk voor de juwel helialux spectrum met controller gekozen vanwege de goedkopere prijs, het feit dat ik geen veeleisende planten heb en dat het een plug en play oplossing is.
Ik zou de helialux alleen niet adviseren omdat deze lamp voor een echte high light plantenbak misschien niet sterk genoeg is en er betere (maar vaak wel duurdere) opties zijn.
Persoonlijk vind ik de verlichtingskleur ook te blauw-groenig tonen maar dat is een kwestie van smaak.

 

[Visvis2021]

Wat een duidelijke uitleg @Matts

Wat mij altijd opvalt bij die grafiekjes is dat elke fabrikant het rode weer ergens anders op de as laat beginnen. Je ziet bij die eerste twee grafieken rood rond de 600-650 liggen en bij die laatste pas vanaf ongeveer 700.

 

[Matts]

Wat mij altijd opvalt bij die grafiekjes is dat elke fabrikant het rode weer ergens anders op de as laat beginnen. Je ziet bij die eerste twee grafieken rood rond de 600-650 liggen en bij die laatste pas vanaf ongeveer 700.

Dat is waar maar doorgaans staan er wel waarden aangegeven op de x-as. Best kan je de positie en hoogte van pieken vergelijken in verhouding tot die waaren en ook elkaar denk ik. En niet naar de mooie kleurtjes kijken die de fabrikanten er op plakken

Daarom zou ik mij ook niet te veel focussen op die grafieken of kelvin waarden maar ze eerder als een indicatie beschouwen.

 

[jessicapilon]

Het geproduceerde licht zal voor onze ogen inderdaad de zelfde kleur indruk geven, maar de kleuraandelen in dat licht zijn anders. Dat is alleszins toch mijn interpretatie.

In eerste instantie snapte ik de uitleg van Ben over het wattage en dat je dan meer lichtopbrengst hebt en dus een hogere piek.
Maar als ik wat verder ga kijken en ze vergelijk dan is op de eerste foto de piek groen lager dan rood maar bij de tweede eronder is juist de groene piek hoger dan rood.
Als in beide het aandeel groen gelijk zou zijn (met beide dezelfde kelvin) dan zou bij beide toch groen lager moeten zijn zoals de eerste foto laat zien?
Beide zijn ik dacht 5500K maar bij de een is groen hoger dan rood en bij de ander is groen weer lager dan rood. Dan denk ik achteraf toch dat in beide het aandeel groen niet gelijk is. Nou ja ingewikkeld hoor maar interessant.

 

[Ronald_J]

Wat een duidelijke uitleg @Matts

Wat mij altijd opvalt bij die grafiekjes is dat elke fabrikant het rode weer ergens anders op de as laat beginnen. Je ziet bij die eerste twee grafieken rood rond de 600-650 liggen en bij die laatste pas vanaf ongeveer 700.

En dat maakt veel uit. Rode LEDs zijn er in ruwweg 625nm, 660nm, 730nm. Allemaal rood, maar wel verschillend. De 625nm zit in standaard RGB LEDs. Deze is het best door mensen te zien en geeft dus van het rood de hoogste intensiteitsbeleving. De 660 werkt weer beter voor assimilatie van planten. 730 draagt ook wat bij, maar hoeft niet heel intens te zijn.

Mijn mening is dat als je stroom wilt besparen je moet kijken wat je kunt missen. Voor het kijkgenot lijkt mij dat je niet veel licht nodig hebt. Voor groei van sommige planten dan weer wel. Maar die hebben dan weer weinig of geen groen nodig. Vandaar dat ik denk dat een gesprek over de kleurinvulling wel zinvol kan zijn.

 

[Ronald_J]

e zijn ik dacht 5500K maar bij de een is groen hoger dan rood en bij de ander is groen weer lager dan rood. Dan denk ik achteraf toch dat in beide het aandeel groen niet gelijk is. Nou ja ingewikkeld hoor maar interessant.

Dat komt dus doordat die Kelvin waarden niet een op een kloppen met een bepaald spectrum. Het is een benadering. Er is ook een maat die iets zegt over hoe goed die benadering is. Dat is de CRI.

 

[Matts]

In eerste instantie snapte ik de uitleg van Ben over het wattage en dat je dan meer lichtopbrengst hebt en dus een hogere piek.
Maar als ik wat verder ga kijken en ze vergelijk dan is op de eerste foto de piek groen lager dan rood maar bij de tweede eronder is juist de groene piek hoger dan rood.
Als in beide het aandeel groen gelijk zou zijn (met beide dezelfde kelvin) dan zou bij beide toch groen lager moeten zijn zoals de eerste foto laat zien?
Beide zijn ik dacht 5500K maar bij de een is groen hoger dan rood en bij de ander is groen weer lager dan rood. Dan denk ik achteraf toch dat in beide het aandeel groen niet gelijk is. Nou ja ingewikkeld hoor maar interessant.

Die voorbeelden die ik postte zijn ook geen echte lampen maar een simulatie met witte leds i.c.m. rode, blauwe en groene leds waar ik telkens andere wattages heb aan toegekend.
Ik heb ze gemaakt om aan te tonen dan een lamp van de ene fabrikant van 5500K niet noodzakelijk exact de zelfde hoeveelheden blauw of rood licht bevat dan die van een andere fabrikant.
Ook de pieken moeten niet noodzakelijk op dezelfde golflengte liggen om de zelfde kelvin waarde te bekomen zoals het voorbeeld met de amber leds.

Zoals @Ronald_J al erg mooi aangaf, kelvin waarden zijn bij mijn weten niet één op één te koppelen met het lichtspectrum van de lamp zoals werd gesteld in dit topic.
Vandaar mijn initiële post met die simulaties, om dat wat te kunnen visualiseren.

Het idee dat een lamp een bepaalde kelvin waarde of lichtspectrum moet hebben zie ik hier op het forum wel vaker passeren.
Voor commerciële gewassen is dat misschien erg interessant maar in praktijk lijkt me dat voor onze aquaria helemaal niet zo belangrijk zoals hier vaak wordt gepost.
Ik wilde dus aangeven dat je bij de keuze voor verlichting die kelvin waarden en grafiekjes die de fabrikant soms geeft zeker nuttig kunnen zijn maar dat je, je er ook niet op moet blindstaren.
Een lamp moet niet 5000-6000K zijn maar dat zal inderdaad wel een goed startpunt zijn, wat niet wil zeggen dat je met een lamp met een veel hogere kelvin waarde zoals die van ADA geen goede resultaten kan boeken.

om mijn mening en advies aan de topic starter nog even samen te vatten:
Het aantal lumen is de belangrijkste waarde bij het kiezen van aquarium verlichting omdat het de vaak de enige waarde is die makkelijk beschikbaar is en te vergelijken valt tussen verschillende lampen.
Waarbij rond de 40 lumen per liter vaak wordt aangegeven voor moeilijkere high light planten. Voor een aquarium van 240L geeft dat rond de 9600lumen.
Een kelvin waarde die in de buurt zit van daglicht van pakweg 5000-6500k heeft de voorkeur maar is geen must en m.i. eerder smaak gebonden.

Heel de aquascaping wiki van Aquasabi is interessant maar hier staat ook nog wat over het kleuren spectrum en de PAR waarde:

Aquarium LED: What is PAR? - Aquascaping Wiki

An explanation for photosynthetically active radiation

www.aquasabi.com

Er zijn daar nog meer artikels te vinden over verlichting, als je links op lighting klikt, onder meer over lumen ect. misschien helpen die ook wel bij de keuze welke verlichting te kopen.

Ook dit is nog een interessante link voor verlichting omdat je er bij 'plants' kan opzoeken onder welke categorie easy/medium/advanced je planten vallen en hoeveel lumen dat dan vraagt.

The right light for your aquarium - Tropica Aquarium Plants

Choose the right light for your tank

tropica.com

 

[benvo]

Misschien is het een idee om hierover een apart topic te open, waar de relevante berichten hierover naar veplaatst of gekopieerd worden?
Ik weet niet hoeveel de topic starter aan deze discussie heeft? Maar ik vind het wel erg interessant in ieder geval!


En wat met de Y-as?

De golflengten van die 2 voorbeeldjes in mijn eerdere post zitten inderdaad min of meer binnen de zelfde waardes maar de kwantiteit van die golflengtes en dus ook de lichtsamenstelling lijkt me wel degelijk anders.
Het 2de voorbeeld heb ik dan ook aangemaakt met in verhouding een hoger aandeel (wattage) aan groene leds, minder blauw en iets meer rood ondanks dat beide lampen uiteindelijk toch de zelfde kelvin waarde hebben.
Het geproduceerde licht zal voor onze ogen inderdaad de zelfde kleur indruk geven, maar de kleuraandelen in dat licht zijn anders. Dat is alleszins toch mijn interpretatie.

Ik nam aan dat deze spectrale vermogensverdeling grafieken de kwantiteit (of dus vermogen) op Y-as aangeven voor de (spectrale) golflengtes op de X-as voor een geven lichtbron.
Hoewel ik een praktische basiskennis op vlak van verlichting (verlichtingsontwerp voor gebouwen en interieurs) ben ik zeker geen expert,
dus als mijn interpretatie inderdaad incorrect is dan hoor ik dat graag, ik leer graag bij!

Nog even uit de Engelstalige wikipedia:


van: https://en.wikipedia.org/wiki/Spectral_power_distribution

Sommige armaturen hebben bijvoorbeeld ook amber leds, weer een voorbeeldje van 5500K maar dat geeft toch meteen een andere spectrale vermogensverdeling:
Bekijk bijlage 347299
Voor de duidelijkheid dit en de eerdere voorbeelden zijn geen bestaande lampen.
Het zijn dus geen praktische voorbeelden maar simulaties van een mix van blauwe, rode, groene en witte leds en bij deze laatste ook amber leds.
gemaakt met deze tool: https://www.osram.us/cb/tools-and-resources/applications/led-colorcalculator/index.jsp
Door die in een verschillende hoeveelheden (wattages) te mixen kan je dus dezelfde kelvin waarde verkrijgen maar toch een andere spectrale vermogensverdeling.


Is dat allemaal relevant voor onze aquaria? Ik denk van niet, met de meeste aquarium specifieke verlichting zal je m.i. wel goed zitten.
Een aantal voorbeelden om die bewering te staven ( voor de topic starter, deze leds kunnen niet in de kap van jou juwel aquarium):

Twinstar lampen S III lampen: 6700K
ADA Solar RGB: 9000-12000K
Kessil A360 X Tuna sun: 6000-9000K ( daar zitten bijvoorbeeld amber leds in)
Alle 3 veel gebruikte lampen van gekende merken waar prachtige aquascapes mee worden belicht, ondanks de hoge Kelvin waarden.

ADA geeft onderstaand grafiekje voor die solar RGB lamp, hoge kelvin waarde, maar toch zou er blijkbaar behoorlijk wat rood inzitten.

afbeelding van: https://www.adana.co.jp/en/solar_rgb/lighting.html

De juwel helialux spectrum verlichting die ik zelf heb, heeft dus een erg hoge kelvin waarde. Maar dat wil niet zeggen dat planten niet groeien natuurlijk. Je ziet wel duidelijk dat er in verhouding een stuk meer blauw inzit.

grafiekje van https://www.juwel-aquarium.co.uk/Products/Lighting/LED/HeliaLux-LED/HeliaLux-Spectrum/

Bij de led armaturen van vandaag lijkt mij die kelvin waarde in de praktijk dan ook minder relevant voor onze aquarium planten dan er vaak wordt gesteld.
Het gaat hier ook niet om gewassen waar de commerciële opbrengst moet worden gemaximaliseerd, dan zaten we me violet aquaria zoals sommige serre's denk ik.
Die kelvin waarde zou ik dus vooral bekijken als een indicatie hoe het licht op je ogen gaat overkomen: en hoge waarde gaat je een kouder resultaat geven dan een lagere.
Een erg geel verlicht aquarium vind de een misschien niet zo mooi, de ander vind het dan weer prachtig...
Een andere waarde die ook van belang is wanneer het gaat om het visuele aspect van licht, is de CRI waarde. Hoe hoger die waarde hoe natuurgetrouwer de kleuren gaan overkomen.

Aan de Topic starter:

De HVP goldline, Jmb orion of Daytime onex heb ik zelf overwogen , daarom heb ik die ook aangehaald in mijn eerdere post. Maar er zijn natuurlijk veel meer opties!
Ik heb uiteindelijk voor de juwel helialux spectrum met controller gekozen vanwege de goedkopere prijs, het feit dat ik geen veeleisende planten heb en dat het een plug en play oplossing is.
Ik zou de helialux alleen niet adviseren omdat deze lamp voor een echte high light plantenbak misschien niet sterk genoeg is en er betere (maar vaak wel duurdere) opties zijn.
Persoonlijk vind ik de verlichtingskleur ook te blauw-groenig tonen maar dat is een kwestie van smaak.

Wanneer je de lichtsterkte wijzigt veranderd de grafiek uiteraard maar de verhouding tussen de kleuren blijft gelijk. Daarbij moet je ook nog even in aanmerking nemen dat de Wattage op de Y lijn aangegeven is in nano x -3 is de derde macht dus duizendvoudig verhoogd t.o.v. de x lijn. Dat maak je je grafieklijn omhoog getrokken wordt maar het veranderd niets aan de kleuraandelen in het witte licht die dus, als gezegd gelijk blijven omdat ze allemaal gelijkwaardig blijvend aan elkaar omhoog gaan. En dat weer is ook de grond dat de numerieke kelvinwaarde gelijk blijft.

Sommige fabrikanten bieden verlichting aan met een aanzienlijk hogere kelvinwaarde. Juwel is daar een voorbeeld van. De eerste types ledverlichting hadden waardes tot 9000k! Waarden die meer passen op een brak of zoutwaterbak. Daar kwam men deels op terug door meer rood toevoegen in hun leds. waardoor de numerieke kelvinwaarde wat daalde maar nog zit men vrij hoog. De bakken van Juwel zitten prijsmatig aan de onderkant van zo ongeveer het middensegment. E.e.a. worden ze meer aantrekkelijk ook voor beginnende aquaristen. De gedachte dat meer licht beter is voor planten hoor ik juist daar vaak. Voor het menselijk oog lijkt verlichting met een hogere kelvin waarde feller en daardoor als zijnde iets beters. Een beetje het idee die moeders vroeger kenden men de witte was waar een beetje blauwsel werd toegevoegd en inderdaad de witte was oogde witter. Maar we merken ook dat bij alle aquaristen de aandacht voor verlichting verlegd wordt in eerste instantie naar dimmen maar vervolgens, door toeneming van kennis, ook naar wijziging van het witte licht zeker bij de plantenliefhebbers. Daarom, ik heb er geen bewijs voor, denk ik dat de manier waar Juwel onder meer haar verlichting aanbiedt ook een marketing dingetje is.

 

[benvo]

Wat een duidelijke uitleg @Matts

Wat mij altijd opvalt bij die grafiekjes is dat elke fabrikant het rode weer ergens anders op de as laat beginnen. Je ziet bij die eerste twee grafieken rood rond de 600-650 liggen en bij die laatste pas vanaf ongeveer 700.

Kleuren hebben wel degelijk een gekende precieze gedefinieerde golflengte en dus een een numerieke kelvin waarde. Maar je kan een discussie voeren over waar nu precies het rood begint. Is oranje rood ook horende bij rood en is heel donkerrood nu rood ?