Hoeveel lumen is nu goed?


RoelBeestenboel

Well-known member
Lid geworden
14 februari 2020
Berichten
144
Leeftijd
53
Beste mede aquarium enthousiasten,

Ik ben al enkele maanden aan het proberen mijn aquarium stabiel te krijgen. Ik heb een gezelschapsbak van 100 bij 60 bij 60 cm (280-300 liter). Daarboven twee bijbehorende LED balken (Eheim).

Ik ben langzaam alles aan het optimaliseren. Inmiddels CO2 stabiel, drop checker lichtgroen gedurende de hele dag. Ik voeg sinds 4 weken voeding toe via de EI methode. Ik meet goede nitraat en fosfaat waarden. Veel planten doen het goed vooral de snelle groeiers (waterpest, belgisch groen, vallisneria). De crypto's, javavaren en anubias groeien altijd wat trager en die hebben ook relatief veel bealging vooral op de at oudere bladeren.

Ook blijf ik zitten met draadalgen en zelfs op een enkele steen baardalgen. Wellicht is mijn verlichting te sterk? Of is dat flauwekul?

Het valt me op dat het erg lastig is om goede adviezen te vinden hoeveel licht je nu moet hebben. Soms praat men over lumen per liter, soms over lumen per vierkante meter. Verwarrend

Wanneer mijn LED's voluit branden leveren ze samen 6.500 lumen (als ik Eheim mag geloven). Ik heb een dimmer dus kan terugschroeven. Maar wat is nu genoeg? En bestaat er wel teveel licht in je aquarium? Er bestaat zeker te weinig licht.

Heeft iemand een goede richtlijn of ervaring? Ik hoef niet de moeilijkste planten te kweken, maar een of twee rode soorten is best leuk natuurlijk.
 
Als je boven de ondergrens zit qua licht, maakt het daarboven eigenlijk niet zo veel uit. Meer licht is snellere groei, dat wel natuurlijk. Echter, geef je meer licht dan moet je ook meer CO2 geven en daar gaat het bij veel mensen fout en dan krijg je bijvoorbeeld baardalg.
Echte richtlijnen zijn er niet. Eigenlijk is het simpel: hoe meer licht hoe beter ,zolang je nog in staat bent om genoeg CO2 en meststoffen toe te voegen.

Dat de dropchecker groen is, is mooi, maar mogelijk nog niet 'goed genoeg'. Want wie garandeert dat er overal in je bak genoeg CO2 komt. Denk aan plekjes waar minder stroming is, daar kan lokaal een CO2 tekort ontstaan met bijvoorbeeld baardalg als gevolg. Bij mij thuis zie ik dat heel duidelijk. Ik heb eigenlijk nooit alg, maar áls ik een beetje alg krijg dan is het bijvoorbeeld baardalg op een 'dead spot' qua stroming.

Te veel licht bestaat niet echt, of je moet heel extreem gaan denken maar dat is hier niet aan de orde.
 
Waarschijnlijk zit je probleem in je waterdistributie. Op zich kan je dit wel controleren door je dropchecker eens op verschillende plaatsen en ook op verschillende hoogtes te plaatsen. Ik meen uit je tekst op te maken dat de problemen het meest te vinden zijn op de onderste regionen van je bak. Vaak is dat inderdaad de moeilijkste plek om je distributie te optimaliseren. De beste weg om een bodemstroming te creëren blijkt veelal een spraybar op de gehele achterwand vlak onder het wateroppervlak. De gaatjes licht naar beneden gericht. Er ontstaat dan een kaatsing op de voorruit die je waterstroom naar onder duwt en over de bodem terug laat gaan naar achter waar ze weer naar boven komt voor de volgende duw. Je maakt zo een spiraalvormige water beweging richting je aanzuiging. Zo'n spraybar is eenvoudig zelf te maken. Kijk daarvoor even op "Het Handige Tips Topic". Zie mijn handtekening.
 
bodemstroming is natuurlijk wel afhankelijk van je inrichting als je veel met stenen werkt gaat dat verhaal natuurlijk niet helemaal op
 
bodemstroming is natuurlijk wel afhankelijk van je inrichting als je veel met stenen werkt gaat dat verhaal natuurlijk niet helemaal op

Alle decoraties maar zelfs ook je planten kunnen je stroming beïnvloeden. Dat is inderdaad juist. maar dan nog blijft de voorgestelde methode grote voordelen hebben.
 
zelf ben ik in mijn rio 240 overgestapt van een spraybar naar een single uitstroom vanwege een algprobleem sindsdien bijna geen alg meer,ik heb er ook 2 dropcheckers inhangen om te zien of mijn co2 goed verdeeld
 
zelf ben ik in mijn rio 240 overgestapt van een spraybar naar een single uitstroom vanwege een algprobleem sindsdien bijna geen alg meer,ik heb er ook 2 dropcheckers inhangen om te zien of mijn co2 goed verdeeld
bij mij juist anders om van singel uitstroom naar weer terug naar spray bar en vuil ophoping bodem en alg weg :)
 
zo zie je maar weer er is geen standaard oplossing:thumbs:
 
zelf ben ik in mijn rio 240 overgestapt van een spraybar naar een single uitstroom vanwege een algprobleem sindsdien bijna geen alg meer,ik heb er ook 2 dropcheckers inhangen om te zien of mijn co2 goed verdeeld
Wat voor uitstroom gebruik je?
Ik ben ook hier over aan het nadenken, en ik wil misschien een glazen violet lily pipe te gaan gebruiken.
Deze is ontworpen om in diepere bakken ook op de bodem voldoende stroming te hebben.
Heb jij of iemand anders hier ervaring mee?
 
ik gebruik een rvs set met skimmer en gewone ronde uitlaat die is wel draaibaar van links naar rechts
 
Hebben je crypto's ook bodemvoeding? Dat scheelt misschien ook weer een stukje :)
 
de stroming is inderdaad iets wat misschien een rol speelt. Ik heb nog een dropchecker die ik even op een andere plek zal plaatsen (bij de algen boel) om te zien of hij daar niet knalblauw blijft.. ik heb nu een enkeke instroom schuin op de voorruit staan. De voorgrondplanten wiegen allemaal wel mee. Ik heb een spraybar liggen maar ik heb zo’n reliëf achterwand... hoe maak je die dan goed vast?
 
Zoals Jessicapilon hierboven aanhaalt is verlichting van een aquarium veel meer dan enkel wat lumen boven je water hangen.
Ook het lichtspectrum speelt een grote rol.
Ik ben geen specialist terzake maar ik weet wel dat heel veel van de ledbuizen die de gangbare aquariummerken op de markt brengen een verkeerde lichtkleur/lichtspectrum heeft om planten ideaal te laten groeien.
Er zit veelal veel te veel blauw licht in en veel te weinig rood en groen.
 
Waarschijnlijk zit je probleem in je waterdistributie. Op zich kan je dit wel controleren door je dropchecker eens op verschillende plaatsen en ook op verschillende hoogtes te plaatsen. Ik meen uit je tekst op te maken dat de problemen het meest te vinden zijn op de onderste regionen van je bak. Vaak is dat inderdaad de moeilijkste plek om je distributie te optimaliseren. De beste weg om een bodemstroming te creëren blijkt veelal een spraybar op de gehele achterwand vlak onder het wateroppervlak. De gaatjes licht naar beneden gericht. Er ontstaat dan een kaatsing op de voorruit die je waterstroom naar onder duwt en over de bodem terug laat gaan naar achter waar ze weer naar boven komt voor de volgende duw. Je maakt zo een spiraalvormige water beweging richting je aanzuiging. Zo'n spraybar is eenvoudig zelf te maken. Kijk daarvoor even op "Het Handige Tips Topic". Zie mijn handtekening.

Ik heb inmiddels een spraybar langs de achterwand gemaakt. Deze heb ik iets naar beneden gericht. Er lijkt inderdaad meer te bewegen in de planten. Wel valt me op dat de wateroppervlakte nu nauwelijks beweegt. Is dat niet nadelig? Zijn er ook mensen met ervaring met extra stromingspompjes bijvoorbeeld om meer stroming te krijgen in het water? Dat lijkt me op zich ook nog een oplossing.

Maar het aantal lumen per liter... als ik lees wat er in de website staat die John @jessicapilon aanhaalt heb ik toch veel te weinig lumen? Dat is net 20 per liter. Ik weet ook niet of je zomaar het aantal lumen van TL-buizen mag vergelijken met die van LED balken. Deze geven natuurlijk al hun energie richting het aquarium ipv rondom. Bovendien hangen ze slechts enkele centimeters boven het wateroppervlak. Ook mis ik het feit dat de diepte van het aquarium volgens mij een belangrijke rol speelt: water absorbeert veel lichtenergie per centimeter. Een bak van 30 cm diep zal volgens mij dus minder nodig hebben dan een van 60 cm diep. Al met al ingewikkelde materie...
 
Weinig oppervlaktebeweging is juist voordelig! Minder verlies van CO2.
(extra) Zuurstof toevoegen is niet nodig want je planten produceren dat als een malle.

Je hebt helemaal gelijk, hoe dieper, hoe minder licht. En daarom slaat een advies als '20 lumen per liter' niet echt ergens op. Zie het hooguit als een richtgetal.
Je kunt denk ik wel concluderen dat je een beetje aan de onderkant zit qua belichting. Maar als je LEDs gebruikt (Weinig licht gaat verloren) en het bakje is ondiep dan compenseert dat weer en kom je mogelijk alsnog wel op 'medium' uit qua licht. Want eigenlijk gaat het natuurlijk niet om de gemiddelde hoeveelheid licht per liter, maar om hoeveel licht er in de praktijk op jouw plantjes komen. Stel al jouw verlichting zou aan 1 kant van de bak zitten en je zet daar ook al jouw plantjes neer, dan krijgen de plantjes dus een dubbele hoeveelheid licht, maar volgens de berekening zou je nog steeds op 20 lumen per liter uitkomen.

Extra stromingspomp heb ik ook wel eens gebruikt, maar ze zijn vaak niet zo mooi dus ik gebruik het liever niet. Ook was ik altijd bang dat mijn garnalen of vissen erin zwommen als hij even uit stond en daarna.... weer aan.
Het beste is toch gewoon een krachtige filterpomp, vind ik zelf.
 
Laatst bewerkt:
Ik heb inmiddels een spraybar langs de achterwand gemaakt. Deze heb ik iets naar beneden gericht. Er lijkt inderdaad meer te bewegen in de planten. Wel valt me op dat de wateroppervlakte nu nauwelijks beweegt. Is dat niet nadelig? Zijn er ook mensen met ervaring met extra stromingspompjes bijvoorbeeld om meer stroming te krijgen in het water? Dat lijkt me op zich ook nog een oplossing.

Maar het aantal lumen per liter... als ik lees wat er in de website staat die John @jessicapilon aanhaalt heb ik toch veel te weinig lumen? Dat is net 20 per liter. Ik weet ook niet of je zomaar het aantal lumen van TL-buizen mag vergelijken met die van LED balken. Deze geven natuurlijk al hun energie richting het aquarium ipv rondom. Bovendien hangen ze slechts enkele centimeters boven het wateroppervlak. Ook mis ik het feit dat de diepte van het aquarium volgens mij een belangrijke rol speelt: water absorbeert veel lichtenergie per centimeter. Een bak van 30 cm diep zal volgens mij dus minder nodig hebben dan een van 60 cm diep. Al met al ingewikkelde materie...
Stromingspompjes zorgen, zo leert mijn ervaring alleen maar voor meer problemen. Een sterke sroming is wat anders als een goede waterdistributie! Je wateroppervlak moet alleen een lichte rimpeling laten zien. Dat houdt je CO2 beter in het water maar zorgt voor genoeg beweging om eventuele laagjes op je water tegen te gaan.
 
Stromingspompjes zorgen, zo leert mijn ervaring alleen maar voor meer problemen. Een sterke sroming is wat anders als een goede waterdistributie! Je wateroppervlak moet alleen een lichte rimpeling laten zien. Dat houdt je CO2 beter in het water maar zorgt voor genoeg beweging om eventuele laagjes op je water tegen te gaan.

Juist. Ik zie absoluut meer planten bewegen nu. Het algemene beeld is rustiger want de stroming is beter verdeeld. De vissen lijken dit ook prettiger te vinden. Nu maar eens kijken wat de algen gaan doen....
 
Ik heb inmiddels een spraybar langs de achterwand gemaakt. Deze heb ik iets naar beneden gericht. Er lijkt inderdaad meer te bewegen in de planten. Wel valt me op dat de wateroppervlakte nu nauwelijks beweegt. Is dat niet nadelig? Zijn er ook mensen met ervaring met extra stromingspompjes bijvoorbeeld om meer stroming te krijgen in het water? Dat lijkt me op zich ook nog een oplossing.

Maar het aantal lumen per liter... als ik lees wat er in de website staat die John @jessicapilon aanhaalt heb ik toch veel te weinig lumen? Dat is net 20 per liter. Ik weet ook niet of je zomaar het aantal lumen van TL-buizen mag vergelijken met die van LED balken. Deze geven natuurlijk al hun energie richting het aquarium ipv rondom. Bovendien hangen ze slechts enkele centimeters boven het wateroppervlak. Ook mis ik het feit dat de diepte van het aquarium volgens mij een belangrijke rol speelt: water absorbeert veel lichtenergie per centimeter. Een bak van 30 cm diep zal volgens mij dus minder nodig hebben dan een van 60 cm diep. Al met al ingewikkelde materie...
Je gedachte klopt helemaal. Voor jouw bak die 60cm diep is heb je veel lumen nodig.
Dit hangt natuurlijk wel af van welke planten je wil gaan gebruiken. Licht minnende soorten die laag blijven hebben goede verlichting nodig.
Ook de meeste roodkleurige planten vragen veel licht.
Met name de kleur rood in het licht spectrum komt moeilijk tot op de bodem terwijl de kleur blauw veel makkelijker grotere dieptes bereikt.
In mijn aquarium is de afstand van de ledbalk tot de bodem ook ongeveer 60cm.
Deze ledbalk produceerd maximaal 7600 lumen. Het vermogen staat 8 uur per dag op 80%.
Ik bouw in 2 uur op naar 80% en bouw 3 uur af van 80% naar 0%.
Wat de ideale benodigde hoeveelheid lumen is verschilt per bak.
Daarom heb ik gekozen voor daytime matrix. Deze ledbalk kan je met modules eenvoudig uitbreiden.
Je begint bijvoorbeeld met 5 modules. Als na een periode blijkt dat je planten meer licht nodig hebben, dan kan je dit eenvoudig uitbreiden.
 
Je gedachte klopt helemaal. Voor jouw bak die 60cm diep is heb je veel lumen nodig.
Dit hangt natuurlijk wel af van welke planten je wil gaan gebruiken. Licht minnende soorten die laag blijven hebben goede verlichting nodig.
Ook de meeste roodkleurige planten vragen veel licht.
Met name de kleur rood in het licht spectrum komt moeilijk tot op de bodem terwijl de kleur blauw veel makkelijker grotere dieptes bereikt.
In mijn aquarium is de afstand van de ledbalk tot de bodem ook ongeveer 60cm.
Deze ledbalk produceerd maximaal 7600 lumen. Het vermogen staat 8 uur per dag op 80%.
Ik bouw in 2 uur op naar 80% en bouw 3 uur af van 80% naar 0%.
Wat de ideale benodigde hoeveelheid lumen is verschilt per bak.
Daarom heb ik gekozen voor daytime matrix. Deze ledbalk kan je met modules eenvoudig uitbreiden.
Je begint bijvoorbeeld met 5 modules. Als na een periode blijkt dat je planten meer licht nodig hebben, dan kan je dit eenvoudig uitbreiden.

De lage planten op de voorgrond zijn Anubias, crypto’s en javavaren. Dat zit dus wel goed, die doen het wel op minder licht.

Uiteindelijk staat het aquarium niet tot de rand vol water en is er ook nog een bodemlaag natuurlijk. Dus de waterdiepte is geen 60 maar 45 cm gemiddeld schat ik.
Toch heb ik de indruk dat ik best een bak licht heb. Maar goed.. wat ik zie is niet hetzelfde als wat de plant nodig heeft en gebruiken kan
 
Sinds ik de spraybar heb geïnstalleerd blijft de dropchecker ook ‘s nachts heel lichtgroen. Eerder werd hij toch altijd erg donkergroen, bijna blauw wanneer de co2 uit was. Waarschijnlijk door het veel minder bewegen van het wateroppervlak? Dit zal waarschijnlijk een veel stabielere situatie geven met voldoende co2 en een stabielere pH. We wachten maar weer af...
 
Hallo Roel,

Als je Eheim powerled gebruikt dan kan ik je nu al vertellen dat deze veel te veel blauw en weinig rood/groen uitstralen voor planten.
Resultaat algen en matig groeiende planten ik heb maanden geexpirimiteerd met Eheim powerled Daylight en Eheim plants en ik kwam tot de conclusie dat 2x JMB led balken wit/rood echt stukken beter presterrde met planten groei en geen algen, de witte leds geven namelijk ook groen/geel spectrum weer.
Ook T5 die orgineel boven mijn bak hing doet het zelf nog iets beter met een Dennerle trocal special plant en Dennerle trocal Amzone daylight op de planten.

Lumen is niet geheel het probleem van Eheim maar het spectrum, Witte leds geven veel wit/blauw af an zeer weinig rood dus meer geschikt voor maliwi bakken..
Eheim plants waar blauwe en rode leds zijn toegepast zijn zo zwak dat rood amper in een rio 180 van 50cm hoog goed kan doordringen, daarbij zijn de witte leds in deze balk ook veel te wit/blauw en er is amper een spoortje groen in het spectrum te spotten.
(licht spectrum analyzer getest)

Dus jouw problemen komen door de Eheim powerled verlichting het is gewoon niet toereikend voor planten om goed te laten groeien en algen maken daar grettig gebruik van.
 
Hallo Roel,

Als je Eheim powerled gebruikt dan kan ik je nu al vertellen dat deze veel te veel blauw en weinig rood/groen uitstralen voor planten.
Resultaat algen en matig groeiende planten ik heb maanden geexpirimiteerd met Eheim powerled Daylight en Eheim plants en ik kwam tot de conclusie dat 2x JMB led balken wit/rood echt stukken beter presterrde met planten groei en geen algen, de witte leds geven namelijk ook groen/geel spectrum weer.
Ook T5 die orgineel boven mijn bak hing doet het zelf nog iets beter met een Dennerle trocal special plant en Dennerle trocal Amzone daylight op de planten.

Lumen is niet geheel het probleem van Eheim maar het spectrum, Witte leds geven veel wit/blauw af an zeer weinig rood dus meer geschikt voor maliwi bakken..
Eheim plants waar blauwe en rode leds zijn toegepast zijn zo zwak dat rood amper in een rio 180 van 50cm hoog goed kan doordringen, daarbij zijn de witte leds in deze balk ook veel te wit/blauw en er is amper een spoortje groen in het spectrum te spotten.
(licht spectrum analyzer getest)

Dus jouw problemen komen door de Eheim powerled verlichting het is gewoon niet toereikend voor planten om goed te laten groeien en algen maken daar grettig gebruik van.

Het gekke is: die planten groeien prima! Ik snoei me een ongeluk, elke week kan ik de groene container weer een beetje vullen... maar de draadalgen dus ook. Het komt me ook vreemd voor dat een aquariumreus als Eheim geen goede spullen maakt... als er geen groen in het spectrum zat zou ik de planten toch ook niet als groen kunnen zien? Maar goed, ik ben niet zo technisch... ik wacht eerst het effect van de stabielere CO2 waarde en betere waterdistributie af.
 
Niets mis met eheim power leds hoor. Zo belangrijk is het spectrum niet, zolang er maar een beetje van alle kleuren in zit. De verhoudingen maken verder niet veel uit.

En dat rood niet ver doordringt in aquariumwater is een aquaforum fabeltje dat in stand wordt gehouden door elkaar na te praten. Een verschil in doordringbaarheid merk je niet op 60 cm diepte (is verwaarloosbaar) .op tientalle meters diepte speelt het wel.
 
Niets mis met eheim power leds hoor. Zo belangrijk is het spectrum niet, zolang er maar een beetje van alle kleuren in zit. De verhoudingen maken verder niet veel uit.

En dat rood niet ver doordringt in aquariumwater is een aquaforum fabeltje dat in stand wordt gehouden door elkaar na te praten. Een verschil in doordringbaarheid merk je niet op 60 cm diepte (is verwaarloosbaar) .op tientalle meters diepte speelt het wel.

25-30lumen per rode led blijft weinig van over op 40cm diepte en laat staan op 50 of 60cm diepte, na mijn weten gebruikt Eheim SMD power leds en JMB Epistar 120lumen, nu geeft rood en blauw bij JMB 50lumen per led das het dubbele in rood uitstraling.
Ik wil de eerste sucses bak wel eens zien met planten zonder algen en eheim powerled. zelfs op YouTube kom ik niks tegen dan oude filmpjes van 2014 met introductie en installatie.
Geen Greenscaper gezien die Eheim powerled gebruikt... kan denk ik wel kloppen hier deden de planten het er ook niet geweldig op met alg problemen.
Stapte over naar JMB en binnen 3weken zag je de planten op knappen en uitlopers maken en alg aanslag verdwijnen.
Maar goed niemand hoeft het van mij aan te nemen natuurlijk maar na een jaar expirimiteren kan je toch wel iets verglijken in verlichting, en zelf mijn oude T5 buizen kan JMB niet aan tippen met de planten.
Dus daarom draaid mijn oude Rio 180 alweer een jaar op de orginele T5 buizen en de bak heeft het nog nooit zo goed gedaan als daarvoor toen ik op led overschakelde.
Nu heb ik geen ervaring met andere merken zoals Dennerle of Fluval of daylight matrix, moet toegeven dat op het Nano bakje van 30liter met Dennerle Trocal led 6watt het bakje ontzettend goed doet met de planten en geen alg produceert.

Dus tja das hier de ervaring met Eheim powerled en ik ben helaas nog geen aquuaruim tegen gekomen op internet die sucses heeft met deze verlichting.
 
Het gekke is: die planten groeien prima! Ik snoei me een ongeluk, elke week kan ik de groene container weer een beetje vullen... maar de draadalgen dus ook. Het komt me ook vreemd voor dat een aquariumreus als Eheim geen goede spullen maakt... als er geen groen in het spectrum zat zou ik de planten toch ook niet als groen kunnen zien? Maar goed, ik ben niet zo technisch... ik wacht eerst het effect van de stabielere CO2 waarde en betere waterdistributie af.

Als je een rode led neemt dan zie je nog dat de planten groen zijn, neem je een blauwe led zie je nog dat de planten groen zijn, neem je een witte led dan zie je nog dat de planten groen zijn..visa versa.
Groen is niet het belangrijste voor planten maar een klein deel wordt wel gebruikt, rood/oranje en blauw/paars kan een plant gebruiken maar als de verhouding niet lekker is dus zeg meer aandeel blauw dan rood kan ik je nu al vertellen dat je algen gaat krijgen omdat algen ook wel wat rood benutten maar meeste engergie halen ze uit het blauwe spectrum.. anders zou je in zee en maliwi bakken geen algen krijgen toch ? dus wel.

Bij planten is wat meer rood aandeel met lager aandeel blauw gunstiger, de plant zal sneller groeien en algen temperen.. ik heb al zoveel ge-expirimiteerd vroeger met tl buizen en met led zal dit echt niet anders zijn omdat planten niet ineens met led anders het licht gaan zien zoals wij dat wel zien.
Daarom moet een led goed zijn samengesteld en helaas een led die wit is straald meer aandeel blauw uit dan rood tenzij het fosfor is aangepast dat hij breeder spectrum kan uistralen met groen en meer rood en blauw wat wordt weg gefilterd maar dat gaat soms ten kosten van opbrengst in lumen.
Daarom is het vaak beter led in bepaalde kleuren te combineren rood/blauw/groen/geel bij te voegen aan de bestaande witte led.
Leds die breed spectrum stralen zijn vrij prijzig zoals daytime matrix waarbij je modules kan combineren tot gewenste kleur of Juwel helialux spectrum hier kan je zelf meer rood/blauw/groen/wit instellen.

Technische hoef je niet te zijn het gaat om planten kennis en hoe een plant licht benut en helaas licht is niet licht voor een plant omdat wij het licht mooi vinden voor onze ogen wil niet zeggen dat er genoeg bruikbaar licht spectrum in zit voor planten omdat te benutten.
Algen zijn veel makkelijker die gedeien wel op elk licht dus moet je ze eruit concureren met planten dan is je licht wel belangrijk, heb je een maliwi bak zonder planten zijn algen juist welkom omdat de maliwi chiclides het graag eten en ook nodig hebben en hier is bij maliwi juist groot deel blauw aanwezig op de vissen maar ook omdat het de biotoop is van een diep meer is dat meer blauw dat het mooiste effect geeft op vissen en rotsen/stenen.

Maar goed ik ga er niet een heel verhaal van maken, ik kan je allen adviseren om je eens goed te in te lezen hoe planten licht zien en welk licht bruikbaar is voor planten. op youtube staan zat filmpjes van expirimeneten met verschillende licht bronnen op planten.
Je zal versteld staan dat een spaarlamp (cfl) en de T5 tl-buizen nog steeds erg goed uit de testen komen en de dure Growleds die voor ons niet te betalen zijn hier pas aan kunnen tippen met groei.
Daarom is led nog lang niet beter.. maar de techniek staat niet stil en ze worden steeds beter...

.
 
25-30lumen per rode led blijft weinig van over op 40cm diepte en laat staan op 50 of 60cm diepte,
Ja dat klopt, maar dat geldt voor alle kleuren.

na mijn weten gebruikt Eheim SMD power leds en JMB Epistar 120lumen, nu geeft rood en blauw bij JMB 50lumen per led das het dubbele in rood uitstraling.
Ik wil de eerste sucses bak wel eens zien met planten zonder algen en eheim powerled. zelfs op YouTube kom ik niks tegen dan oude filmpjes van 2014 met introductie en installatie.
Geen Greenscaper gezien die Eheim powerled gebruikt... kan denk ik wel kloppen hier deden de planten het er ook niet geweldig op met alg problemen.
Je zegt hiermee eigenlijk ook: een verkeerde kleur licht kan alg veroorzaken. Ik vraag me af of er bewijs is voor die stelling.
Gangbaar (ook hier op het forum) is dat het toch vooral voedingstekorten zijn die algen veroorzaken.
Een te hoog blauwaandeel of een te laag roodaandeel lijkt mij niet aannemelijk dat dat alg zou veroorzaken. Planten kunnen er prima op groeien dus dat zou de alg moeten onderdrukken.
Het maakt me eigenlijk wel nieuwsgierig. Zelf denk ik dat een aquarium op 100% blauw ligt prima algvrij kan zijn. wel denk ik dat je planten afwijkende stengel en bladgroei zullen vertonen.

Stapte over naar JMB en binnen 3weken zag je de planten op knappen en uitlopers maken en alg aanslag verdwijnen.
Maar goed niemand hoeft het van mij aan te nemen natuurlijk maar na een jaar expirimiteren kan je toch wel iets verglijken in verlichting, en zelf mijn oude T5 buizen kan JMB niet aan tippen met de planten.
Dus daarom draaid mijn oude Rio 180 alweer een jaar op de orginele T5 buizen en de bak heeft het nog nooit zo goed gedaan als daarvoor toen ik op led overschakelde.
Nu heb ik geen ervaring met andere merken zoals Dennerle of Fluval of daylight matrix, moet toegeven dat op het Nano bakje van 30liter met Dennerle Trocal led 6watt het bakje ontzettend goed doet met de planten en geen alg produceert.

Dus tja das hier de ervaring met Eheim powerled en ik ben helaas nog geen aquuaruim tegen gekomen op internet die sucses heeft met deze verlichting.
Het is wel erg lastig om het te testen, want eigenlijk zou je 2 identieke bakken moeten hebben: 1 met de powerleds en 1 met andere verlichting. Ook zou je moeten meten hoeveel PAR licht er bij de planten belandt. Dat zou even veel moeten zijn als je slechts het kleur-effect zou willen onderzoeken.

Misschien worden de Eheim Powerleds gewoon niet zo veel gebruikt en zijn er daarom weinig (succes)verhalen.

Groen is niet het belangrijste voor planten maar een klein deel wordt wel gebruikt, rood/oranje en blauw/paars kan een plant gebruiken maar als de verhouding niet lekker is dus zeg meer aandeel blauw dan rood kan ik je nu al vertellen dat je algen gaat krijgen omdat algen ook wel wat rood benutten maar meeste engergie halen ze uit het blauwe spectrum.. anders zou je in zee en maliwi bakken geen algen krijgen toch ? dus wel.
Inderdaad. Groen wordt een klein beetje geabsorbeerd. Maar het meeste groen wordt dus gereflecteerd, en daarom zijn planten groen:)
Algen hebben inderdaad méér pigmenten beschikbaar om blauw licht te absorberen dan dat ze hebben om rood licht te absorberen, maar het verschil is niet erg groot. Een factor 1,5 als ik het me goed herinner van mijn eigen metingen hieraan.

De wetenschappelijke consensus is: Het maakt voor fotosynthese (planten/algen) niet uit wat de kleur van het licht is, het gaat om de intensiteit. Wél is het belangrijk dat niet 100% 1 kleur wordt toegediend want sommige stofjes (hormonen, eiwitten) worden alleen aangemaakt bij aanwezigheid van blauw licht bijvoorbeeld. Echter een kleine hoeveelheid is genoeg. Dus stel jij dient 100% rood licht aan je aquarium toe dan is dit geen probleem want ze krijgen dan ook een heel klein beetje blauw licht uit het omgevingslicht.
Maar stel je plakt je aquarium helemaal af zodat er geen omgevingslicht bij kan, dan zal er binnen het plantenmetabolisme waarschijnlijk iets niet goed gaan en krijg je minder groei of misschien wel sterfte op den duur.

Verder wordt blauw en rood aandeel in het licht natuurlijk wel gebruikt om seizoenen te simuleren en planten (eerder/later) te laten bloeien en vruchten te laten vormen.
 
Laatst bewerkt:
Ik heb onderstaande twee videos een keer voorbij zien komen op het forum. Het is zijn experimenten voor het groeien van sla onder verschillende lampen. Ik vond het best interessant en je ziet dat de manier van groeien wel echt bepaald wordt door wat voor licht een plant krijgt. Wellicht voor jullie en deze discussie ook interessant.


 
Ik heb onderstaande twee videos een keer voorbij zien komen op het forum. Het is zijn experimenten voor het groeien van sla onder verschillende lampen. Ik vond het best interessant en je ziet dat de manier van groeien wel echt bepaald wordt door wat voor licht een plant krijgt. Wellicht voor jullie en deze discussie ook interessant.



Is zeker leuk en interessant :)
Maar het is wel nogal semi-wetenschappelijk, waardoor ze snel denkfouten maken.

Ze kijken hier bijvoorbeeld naar 'hoeveelheid toegediend' licht en niet 'opgenomen licht' en concluderen dan dat groen niet erg productief is. Dat klopt, maar de plant kan groen licht ook moeilijker opnemen dus de vergelijking is dan niet eerlijk.
Ik heb toevallig zelf een artikel gepubliceerd enkele jaren terug met als conclusie dat groen licht even productief is, zolang er maar 'achtergrondlicht' aanwezig is voor de biologische effecten van (met name) blauw licht.
 
Laatst bewerkt:
Ik heb pas een folder van Eheim over licht gedownload die ik erg interessant vond/vind. Daarin hebben ze het ook over de verschillende effecten die verschillende kleuren licht op groei van aquariumplanten hebben.

Mocht dit over heel iets anders gaan dan sorry :)

https://www.eheim.com › ehe...PDF
Web results
Guide Light in the Aquarium - Eheim

Hmmm ik krijg de pdf niet toegevoegden blijkbaar ook niet de link op de juiste manier.
Wanneer je googled op eheim guide light t5 moet het vrijwel bovenaan staan.

Screenshot_20200531_095305_com.google.android.apps.docs.jpg


Screenshot_20200531_095339_com.google.android.apps.docs.jpg
 
Laatst bewerkt door een moderator:
Als je een rode led neemt dan zie je nog dat de planten groen zijn, neem je een blauwe led zie je nog dat de planten groen zijn, neem je een witte led dan zie je nog dat de planten groen zijn..visa versa.
Groen is niet het belangrijste voor planten maar een klein deel wordt wel gebruikt, rood/oranje en blauw/paars kan een plant gebruiken maar als de verhouding niet lekker is dus zeg meer aandeel blauw dan rood kan ik je nu al vertellen dat je algen gaat krijgen omdat algen ook wel wat rood benutten maar meeste engergie halen ze uit het blauwe spectrum.. anders zou je in zee en maliwi bakken geen algen krijgen toch ? dus wel.

Bij planten is wat meer rood aandeel met lager aandeel blauw gunstiger, de plant zal sneller groeien en algen temperen.. ik heb al zoveel ge-expirimiteerd vroeger met tl buizen en met led zal dit echt niet anders zijn omdat planten niet ineens met led anders het licht gaan zien zoals wij dat wel zien.
Daarom moet een led goed zijn samengesteld en helaas een led die wit is straald meer aandeel blauw uit dan rood tenzij het fosfor is aangepast dat hij breeder spectrum kan uistralen met groen en meer rood en blauw wat wordt weg gefilterd maar dat gaat soms ten kosten van opbrengst in lumen.
Daarom is het vaak beter led in bepaalde kleuren te combineren rood/blauw/groen/geel bij te voegen aan de bestaande witte led.
Leds die breed spectrum stralen zijn vrij prijzig zoals daytime matrix waarbij je modules kan combineren tot gewenste kleur of Juwel helialux spectrum hier kan je zelf meer rood/blauw/groen/wit instellen.

Technische hoef je niet te zijn het gaat om planten kennis en hoe een plant licht benut en helaas licht is niet licht voor een plant omdat wij het licht mooi vinden voor onze ogen wil niet zeggen dat er genoeg bruikbaar licht spectrum in zit voor planten omdat te benutten.
Algen zijn veel makkelijker die gedeien wel op elk licht dus moet je ze eruit concureren met planten dan is je licht wel belangrijk, heb je een maliwi bak zonder planten zijn algen juist welkom omdat de maliwi chiclides het graag eten en ook nodig hebben en hier is bij maliwi juist groot deel blauw aanwezig op de vissen maar ook omdat het de biotoop is van een diep meer is dat meer blauw dat het mooiste effect geeft op vissen en rotsen/stenen.

Maar goed ik ga er niet een heel verhaal van maken, ik kan je allen adviseren om je eens goed te in te lezen hoe planten licht zien en welk licht bruikbaar is voor planten. op youtube staan zat filmpjes van expirimeneten met verschillende licht bronnen op planten.
Je zal versteld staan dat een spaarlamp (cfl) en de T5 tl-buizen nog steeds erg goed uit de testen komen en de dure Growleds die voor ons niet te betalen zijn hier pas aan kunnen tippen met groei.
Daarom is led nog lang niet beter.. maar de techniek staat niet stil en ze worden steeds beter...

.

Ik ben niet technisch maar weet wel veel van biologie (en een beetje natuur- en scheikunde). Algen zijn eencellige organismen die chlorofyl gebruiken om van co2 en water suikers en energie te maken. Wij zijn chlorofyl als een groene stof aangezien het vooral groen licht reflecteert en rood en blauw licht absorbeert.
Planten zijn meercellige organismen die exact hetzelfde principe gebruiken. Planten en algen maken dus energie en voedsel uit licht en stoffen rondom hen. Ze gebruiken allebei vooral blauw en rood licht. Daarom zie je wel van die paarse (blauw en rood) LED’s in van die moderne kwekerijen staan. Sla groeit er prima op, en je planten (en algen!) waarschijnlijk ook. Maar mooi is het voor ons oog niet.

Ik vind je theorie wel interessant maar ben het nog nergens tegengekomen. Dat een bepaald lichtspectrum algen niet laat groeien en planten wel, of andersom. Dat zou natuurlijk het ei van Columbus zijn voor onze hobby. Ik denk dat Eheim dit ook wel zou weten en hun lampen hier onmiddellijk op zouden aanpassen.

Maar welke experimenten heb je dan gedaan want nogmaals, ik vind het een interessante theorie en als wetenschappelijk opgeleid persoon sta ik open voor logische of bewezen verhalen.
 
Ja dat klopt, maar dat geldt voor alle kleuren.


Je zegt hiermee eigenlijk ook: een verkeerde kleur licht kan alg veroorzaken. Ik vraag me af of er bewijs is voor die stelling.
Gangbaar (ook hier op het forum) is dat het toch vooral voedingstekorten zijn die algen veroorzaken.
Een te hoog blauwaandeel of een te laag roodaandeel lijkt mij niet aannemelijk dat dat alg zou veroorzaken. Planten kunnen er prima op groeien dus dat zou de alg moeten onderdrukken.
Het maakt me eigenlijk wel nieuwsgierig. Zelf denk ik dat een aquarium op 100% blauw ligt prima algvrij kan zijn. wel denk ik dat je planten afwijkende stengel en bladgroei zullen vertonen.


Het is wel erg lastig om het te testen, want eigenlijk zou je 2 identieke bakken moeten hebben: 1 met de powerleds en 1 met andere verlichting. Ook zou je moeten meten hoeveel PAR licht er bij de planten belandt. Dat zou even veel moeten zijn als je slechts het kleur-effect zou willen onderzoeken.

Misschien worden de Eheim Powerleds gewoon niet zo veel gebruikt en zijn er daarom weinig (succes)verhalen.


Inderdaad. Groen wordt een klein beetje geabsorbeerd. Maar het meeste groen wordt dus gereflecteerd, en daarom zijn planten groen:)
Algen hebben inderdaad méér pigmenten beschikbaar om blauw licht te absorberen dan dat ze hebben om rood licht te absorberen, maar het verschil is niet erg groot. Een factor 1,5 als ik het me goed herinner van mijn eigen metingen hieraan.

Laten we het simpel houden… we gaan naar de glastuinbouw, welk licht ervaar jij waar het meeste rendement in zit als de belichting wordt gebruik in de donkere maanden in kassen ? juist de orjanje paars achtige gloed.
Ooit de kweek kassen van Dennerle gezien en andere kweek kassen van Aquarium/vijver planten ?
Rood aandeel is groter dan blauw en ook op andere gewassen zoals tomaten,komkommers,paprika's en zelf op kamerplanten en dat heeft niet voor niets een reden om planten zo goed mogelijk te laten groeien omdat planten dit het meeste benutten.
Algen hoef je niet perse te krijgen met meer blauw aandeel maar de kans is groter als je net even teveel nitraten of fosfaten in de verkeerde verhouding hebt of juist te korten zodat planten stagneren of maar langzaam gaan groeien en de concurentie je bedankt door A: extra aandeel blauw en planten die begroeid raken door algen.
B: door de overtollige voedingstoffen die de planten niet opnemen verbruiken.

Het is eigenlijk al vanaf de T12 tijdperk dat Warmwhite en coolwhite de beste combinatie is met Tl buizen om een balance te krijgen tussen goede groei op de planten en algen minder kans te geven.
Enkel gebruik van coolwhite/daylight zie je vaak zwarte aanslag komen op planten en staghorn opdoemen zodra er maar aan tekorten zijn of verschotten, enkel met warmwhite met meer rood aandeel is de kans hierop veel kleinen en planten groeien ook gewoon sneller maar is grotere kans op te korten en duiken vaak groen algen op zoals puntalgen op ruiten of groene wier algen in de toppen van planten als men te weinig/geen fosfaat meer over houd.. nitraat is vaak niet echt een problem zolang de plant maar amonium/ammonia kan krijgen zal hij hier geen last van hebben als nitraat te laag wordt.

Baardalgen is vaak een combinatie van tekorten en hoofd oorzaak is Co2 en met name zie je ze weelderig groeien bij uitstroom van een filter waar ook planten staan die snel baardalgen krijgen of juist meer baardalgen op de planten gaan groeien omdat daar de stroming het hoogst is en de plant ondanks Co2 toevoegen geen tijd heeft om het Co2 op te nemen.
Daarom is sterke stroming in een aquarium met Co2 toedienen echt niet prima, je moet wel goede cirulatie hebben maar geen 5x het debiet door je bak heen 2-3x debiet volstaat echt prima om Co2 door je bak te laten circuleren.
Maar goed elke aquarium is niet het zelfde, wat bij gerrit werkt kan bij pietje gewoon niet werken ondanks de zelfde methode, maar licht nee planten veranderen niet zo snel dat ze ineens een ander type licht of een ander spectrum kunnen gebruiken.
Maar het wordt een lange discussie zo :LOL:

Dus tja ik geef persoonlijk echt geen voorkeur aan Eheim powerled, slechte ervaring mee op de planten en helaas ik heb overall gezocht op ervaringen met dit licht en ik kom niks tegen waar ik al een beetje de conclusie kan trekken dat het niet hoog staat aangeschreven door mensen die een plantenbak hebben anders had je op youtube heus wel aquariums gezien met eheim powerled er boven met mooie plantenbakken.
Maar das mijn mening natuurlijk..


.
 
Laten we het simpel houden… we gaan naar de glastuinbouw, welk licht ervaar jij waar het meeste rendement in zit als de belichting wordt gebruik in de donkere maanden in kassen ? juist de orjanje paars achtige gloed.
Ooit de kweek kassen van Dennerle gezien en andere kweek kassen van Aquarium/vijver planten ?
Rood aandeel is groter dan blauw en ook op andere gewassen zoals tomaten,komkommers,paprika's en zelf op kamerplanten en dat heeft niet voor niets een reden om planten zo goed mogelijk te laten groeien omdat planten dit het meeste benutten.
Algen hoef je niet perse te krijgen met meer blauw aandeel maar de kans is groter als je net even teveel nitraten of fosfaten in de verkeerde verhouding hebt of juist te korten zodat planten stagneren of maar langzaam gaan groeien en de concurentie je bedankt door A: extra aandeel blauw en planten die begroeid raken door algen.
B: door de overtollige voedingstoffen die de planten niet opnemen verbruiken.

Het is eigenlijk al vanaf de T12 tijdperk dat Warmwhite en coolwhite de beste combinatie is met Tl buizen om een balance te krijgen tussen goede groei op de planten en algen minder kans te geven.
Enkel gebruik van coolwhite/daylight zie je vaak zwarte aanslag komen op planten en staghorn opdoemen zodra er maar aan tekorten zijn of verschotten, enkel met warmwhite met meer rood aandeel is de kans hierop veel kleinen en planten groeien ook gewoon sneller maar is grotere kans op te korten en duiken vaak groen algen op zoals puntalgen op ruiten of groene wier algen in de toppen van planten als men te weinig/geen fosfaat meer over houd.. nitraat is vaak niet echt een problem zolang de plant maar amonium/ammonia kan krijgen zal hij hier geen last van hebben als nitraat te laag wordt.

Baardalgen is vaak een combinatie van tekorten en hoofd oorzaak is Co2 en met name zie je ze weelderig groeien bij uitstroom van een filter waar ook planten staan die snel baardalgen krijgen of juist meer baardalgen op de planten gaan groeien omdat daar de stroming het hoogst is en de plant ondanks Co2 toevoegen geen tijd heeft om het Co2 op te nemen.
Daarom is sterke stroming in een aquarium met Co2 toedienen echt niet prima, je moet wel goede cirulatie hebben maar geen 5x het debiet door je bak heen 2-3x debiet volstaat echt prima om Co2 door je bak te laten circuleren.
Maar goed elke aquarium is niet het zelfde, wat bij gerrit werkt kan bij pietje gewoon niet werken ondanks de zelfde methode, maar licht nee planten veranderen niet zo snel dat ze ineens een ander type licht of een ander spectrum kunnen gebruiken.
Maar het wordt een lange discussie zo :LOL:

Dus tja ik geef persoonlijk echt geen voorkeur aan Eheim powerled, slechte ervaring mee op de planten en helaas ik heb overall gezocht op ervaringen met dit licht en ik kom niks tegen waar ik al een beetje de conclusie kan trekken dat het niet hoog staat aangeschreven door mensen die een plantenbak hebben anders had je op youtube heus wel aquariums gezien met eheim powerled er boven met mooie plantenbakken.
Maar das mijn mening natuurlijk..


.

Overigens heb ik powerled plus, maar ik weet niet wat het uitmaakt (want niet technisch). Ik vind ook nergens op internet iets over jouw theorie. Ik denk dat waar planten kunnen groeien algen ook zeker (en veel sneller: eenmaal delen en de massa is verdubbeld) kunnen groeien. Er zijn honderden soorten algen en er is er vast altijd wel één die van de heersende omstandigheden profiteren kan terwijl de ingewikkelde planten het niet trekken.

De gangbare “alg theorieën“ gaan er vanuit dat je dus voor de planten ideale omstandigheden creëert en de algen dan het onderspit delven (sommige planten zouden zelfs algicide stoffen produceren ). Nogmaals ik vind jouw theorie interessant maar ik vind de onderbouwing dat je geen mooie aquaria vind online met Eheim lampen wat matig. Ik vind ook het omgekeerde niet: dus geen mopperende mensen die klagen dat die Eheim lampen algen geven. Behalve nu jij natuurlijk.

Ik wacht even af wat de co2 doet. Mocht dit nog niet helpen dan kom ik bij je terug voor een goed advies over jmb of welke lampen dan ook, akkoord? En mocht ik succes hebben dan zet ik het op YouTube, hoewel ik wel een ouwe lul ben, maar misschien kunnen mijn kinderen me helpen ??
 
Ik denk dat Ed ook niet bedoelt dat algen niet kunnen groeien onder bepaald licht maar dat ze niet gaan groeien omdat planten het beter doen. Hoe en waarom dit precies zo werkt weet ik ook niet, maar uit ervaring kan ik wel zeggen dat als de planten goed groeien je bijna geen last van alg hebt en als je planten om wat voor reden dan ook stoppen met groeien de alg de overhand krijgt.

Of Eheim lampen goed of slecht zijn, daar heb ik echt geen verstand van en hou ik me ook buiten :)
 
Ik ben niet technisch maar weet wel veel van biologie (en een beetje natuur- en scheikunde). Algen zijn eencellige organismen die chlorofyl gebruiken om van co2 en water suikers en energie te maken. Wij zijn chlorofyl als een groene stof aangezien het vooral groen licht reflecteert en rood en blauw licht absorbeert.
Planten zijn meercellige organismen die exact hetzelfde principe gebruiken. Planten en algen maken dus energie en voedsel uit licht en stoffen rondom hen. Ze gebruiken allebei vooral blauw en rood licht. Daarom zie je wel van die paarse (blauw en rood) LED’s in van die moderne kwekerijen staan. Sla groeit er prima op, en je planten (en algen!) waarschijnlijk ook. Maar mooi is het voor ons oog niet.

Ik vind je theorie wel interessant maar ben het nog nergens tegengekomen. Dat een bepaald lichtspectrum algen niet laat groeien en planten wel, of andersom. Dat zou natuurlijk het ei van Columbus zijn voor onze hobby. Ik denk dat Eheim dit ook wel zou weten en hun lampen hier onmiddellijk op zouden aanpassen.

Maar welke experimenten heb je dan gedaan want nogmaals, ik vind het een interessante theorie en als wetenschappelijk opgeleid persoon sta ik open voor logische of bewezen verhalen.

Welke expirimenten ik allemaal al heb gedaan met licht is erg veel,
Met name combinatie van Tl buizen en zelfs UV-B tlbuizen boven een aquarium gehad om het effect te zien van UV licht op het water in een aquarium.
Wat doet UV-B met het aquarium ? niet veel en geeft ook geen extra algen zoals vroeger werd beweerd dat UV licht algen veroorzaakte wat dus een fable is omdat het zo gering in het water door dringt enkel oppervlakkig het eendekroost iets harder deed groeien en veel brandschade aan de randen opleverde van het eendekroost.
Planten in het aquarium zelf stageneerde omdat het meer blauw uitstraalde maar door gering licht opbrengst van de UV-B buis zo weinig over bleef dat er zelf geen algen gingen groeien dan wat staghorn en beetje penceel algen.

Wat hier altijd op elke aquarium die ik heb gehad het beste werkte was Warmwhite in combinatie daylight/coolwhite het warme geel achtige licht dat als sfeer licht wordt ervaren.
Ook CFL ofwel de gewone spaarlamp 3500K doet het gewoon zeer goed op aquariums, neem je een witter type zie je al na een x aantal maanden verschil in groei dat minder is en er wat meer algen opdoemen terwijl de water parameters zoals fosfaten en nitraat het zelfde zijn en ook minder verbruikt worden.

Met led heb ik 4 verschillende merken en kelvinwaarde geprobeerd wat het effect is op planten..
Eheim powerled kwam hier echt hier als slechtste uit bus en zelfs de Plants met extra rode en blauwe leds deed het ook niet veel beter.
JMB amazon White/red deed het stukken beter en had ook genoeg blauw aandeel met wat groen dat de witte leds uistraalde
Dennerle Trocal led doet het ook erg goed waar ik wat sceptische over was maar prima groei opleverd en niet echt algen ondanks dat het voor het oog niet een warme tint geeft.
Juwel led buizen de multilux doen het na mijn verbazig ook goed op de planten en met name de Nature omdat de daylight erg blauw neigd heb ik dus 2 nature boven 2 Juwel rio's hangen.
Nu heb ik geen planten die zeer veel licht nodig hebben maar zwaardplanten en Hygorphila groeien de bak uit in de rio 450, bij de nieuwe Rio 350 in opbouw moet ik het nog even afwachten komende maanden of het ook op dit aquarium gewoon prima volstaat voor planten. (niet elk aquarium is het zelfde)

Na een jaar Led balken van JMB te hebben gebruikt ben ik weer terug gegaan naar T5 buizen boven mijn oude rio 180 en helaas de Dennerle special plant en Dennerile amzone daylight is echt nog steeds de beste combinatie met groei dan Led die ik hier heb gebruikt.
Maar er zijn natuurlijk nog veel meer andere merken led en types op de markt en daar kan ik weinig over zeggen dan op ervaringen van anderen afgaan die het gebruiken.
 

Terug
Bovenaan