Aangeboren afwijkingen, ziekten en aandoeningen bij goudvissen.


Giebeltje

Well-known member
Lid geworden
30 juni 2019
Berichten
2,823
Locatie
Hakketakkebos
Als ik zo naar dit forum kijk, dan zie ik dat goudvissen toch een hoofdstuk apart vormen in de aquariumhobby. Vandaar dat ik bij deze een inventarisatie start.

In de aquariumhobby gaat het gewoonlijk om soorten die ook in het wild voorkomen, en een aantal gekweekte varieteiten daarvan. De kweek van aquariumvissen is pas goed op gang gekomen toen met over meer techniek beschikte om natuurlijke omstandigheden na te bootsen. Nog steeds wordt er echter in wildvang vissen gehandeld.

Bij goudvissen gaat het echter om dezelfde soort, Carassius auratus , waarvan sinds de 15e en 16e eeuw in China en Japan vele varianten zijn gekweekt. Men dacht lang dat de goudvis afstamde van de giebel ( Carassius gibelio), maar sinds 2013 weet men dat dat niet zo is. De Carassius auratus is de gedomesticeerde variant van de Carassius auratus auratus, die oorspronkelijk voorkomt in de benedenloop van de Jangtsekiang rivier in China.

Omdat er al zo lang wordt gekweekt met goudvissen, zijn er allerlei bijzondere vormen ontstaan. Sommige daarvan zijn allang weer verdwenen omdat ze niet levensvatbaar waren. Mooie voorbeelden vind je in een
Frans boek uit 1780 over goudvissen in China.

Goudvissen zijn in de loop der eeuwen ook op de meest bizarre manieren gehouden als huisdier. Oorspronkelijk in vijvers, later ook in porseleinen schalen, vaak prachtig gedecoreerd.
chinese vissenkom.jpg De overbekende vissenkom is waarmee velen van ons bekend zijn, en gelukkig zo goed als verdwenen. Goudvissen en kommen , en Ban de kom zijn twee artikelen over dit onderwerp.

Helaas is het leven van veel goudvissen er nog niet veel beter op geworden, want inmiddels worden er artikelen verkocht zoals de 20l starter kit, waar heel misleidend, vrolijke sluierstaartjes op de verpakking staan.

Het doorkweken van goudvissen tot bijzondere kweekvormen, en het houden van goudvissen in te kleine behuizingen, kan tot veel problemen leiden.

Ik ben er inmiddels achter dat er gemiddeld twee verschillende visies over de groei van goudvissen in omloop zijn. In Europa denkt men er in het algemeen anders over dan in de rest van de wereld.

1. De goudvis past zich aan de grootte van de bak aan. Dit is het argument dat altijd werd gebruikt als men goudvissen in een kom of veel te kleine bak hield. Het bezwaar hiertegen is, dat de ingewanden van de vis blijven groeien terwijl de buitenkant dat niet doet. Te vergelijken met de Chinese vrouwen met ingebonden voeten. De vis is dan vergroeid. Dit is pijnlijk. In heel Europa zie je dat via de dierenbeschermingsorganisaties deze stelling heeft geleid tot wettelijk verplichte minimum bakafmeting. Ook houdt men liever geen gewone goudvissen in het aquarium.

2. De goudvissen passen zich aan aan de grootste vis in de vijver: er groeit er eentje uit tot 20-30 cm, de rest blijft kleiner. De vis heeft er geen last van. In Amerika en ook in Australie en Azie zie je dan ook veel vissen in naar ons idee te kleine bakken. Daar zitten ook gewone goudvissen bij.

Ik heb hier veel over nagedacht, maar kon in de Univeriteitsbibliotheek tot op heden nog geen wetenschappelijke artikelen vinden over onderzoek naar vergroeiing bij goudvissen. Ik gaf namelijk commentaar op een Amerikaans forum en kreeg dit meteen om mijn oren.

Hoe zit het nu echt? Onderstaand Engelstalig artikel is wellicht interessant: goudvissen produceren verschillende hormonen, dit is zo geevolueerd. Goudvissen produceren groeiremmende hormonen als ze in een leefomgeving met weinig water terecht komen (bijvoorbeeld lage waterstand in een droog seizoen) en produceren ook een hormoon dat de groei van rivalen afremt. Dus het is een manier voor een individu om te overleven, ook op weinig voedsel. Eigenlijk is dit een heel logisch verhaal, en ik neig er inmiddels toe om mijn mening te herzien.

Wat blijft is, dat goudvissen intelligente dieren zijn, die voldoende zwemruimte en een verrijkte omgeving nodig hebben om zich prettig te voelen. Ze moeten kunnen grondelen, want dat is hun natuurlijke gedrag. En een snellere vis heeft meer ruimte nodig, dus wat mij betreft horen gewone goudvissen in een vijver, ook al wat betreft de temperatuur. Maar goudvissen komen van oorsprong uit een rivier, dus de behoefte aan veel vers water is duidelijk. Krijgen ze te weinig bewegingsruimte en/of verkeerde voeding dan kunnen er natuurlijk wel vergroeiingen en gezondheidsproblemen ontstaan.




Onderstaand schema laat het normale groeiproces van de goudvis zien.

Goldfish Grow Chart.jpg


In bijgaand filmpje kun je wat voorbeelden zien van sluierstaarten die vergroeid zijn.



* Veel kweekvarianten ( lees: sluierstaarten) krijgen nogal eens zwemblaasproblemen . Het artikel in de link geeft een mooi overzicht van het ontstaan van deze problemen.

* Doordat sluierstaarten lange vinnen hebben, en of uitpuilende ogen, of via kweek ontwikkelde groeisels zoals de " Wen" en de "Pompon" zijn ze gevoeliger voor beschadigingen. Decoratie, scherpe stenen en uitsteeksels
worden dan ook bij dit soort vissen afgeraden. Veel sluierstaarthouders hebben zelfs een " bare bottom" aquarium, omdat dit gemakkelijker schoon te houden is en minder beschadigingen oplevert.

* Goudvissen hebben het liefst temperaturen tussen de 10 en de 20 graden Celsius, en komen het best tot hun recht in een vijver. Sluierstaarten worden meestal in aquaria gehouden, waarvan de temperatuur tussen de 20 en
25 graden Celsius ligt. Dat is ook de temperatuur waarbij een aantal vervelende bacteriele infecties kan ontstaan.

* Alle goudvissen voelen zich fijner als het water niet te zacht en te zuur is. Bij zacht, zuur water kunnen de vinnen zachter en kwetsbaarder worden. Ze hebben ook vaak vers water nodig, omdat ze geen maag hebben en
voortdurend eten, poepen en plassen. Dat zorgt voor hoge ammoniak- en nitrietwaarden, die de weerstand ondermijnen. Hierdoor kunnen ze ook virusinfecties en parasieten oplopen.

Bovenstaande vetgedrukte items zal ik later in een schema verwerken, waarin ik ook symptomen en behandelingen zal verwerken. Want ik heb de afgelopen tijd veel bijgeleerd en wil dat graag in dit artikel delen. En ja, ik gebruik ook materiaal dat door anderen is geplaatst, waar ik heel dankbaar voor ben:petjeaf:
 
Laatst bewerkt door een moderator:
Het beloofde schema, en aanvullingen zijn natuurlijk welkom.
 

Bijlagen

  • Symptomen sluierstaartziekten.docx
    118 KB · Weergaven: 361
Ik heb een schema gemaakt, maar hij is duidelijk te groot. Omdat ik hem interactief wil maken, komt hij nu in delen. Als eerste de afwijkingen die met de groei te maken hebben.

SymptomenMogelijke oorzaakRemediePrognose

Naar verhouding te grote ogen, te lange vinnen en staart, te kort lijfje, krom lijfje, onbeholpen zwemmen, vis te klein in vergelijking met normale groeicurve goudvis.

Vergroeiing door te lang in te kleine behuizing gehouden worden ( normaal 50l water per vis in een 120 cm brede bak).

Niets aan te doen, vis plaatsen in ruim aquarium met vissen waar hij tegenop gewassen is i.v.m. concurrentie bij het voeren.

Vis leeft vermoedelijk korter dan goed uitgegroeide soortgenoten, bij ernstige problemen is euthanasie de beste optie.

Kromme staarten, misvormde vinnen, vinnen incompleet, overmatige wengroei bovenop de kop zodat de vis topzwaar wordt.

Sluierstaart vermoedelijk afkomstig uit partij uitgeselecteerde fry die zijn verkocht aan de handel i.p.v. gedood bij
“ culling”- procedure.

Niets aan te doen, vis in een aquarium plaatsen met vissen waar hij tegenop gewassen is, en eventuele problemen goed in de gaten houden.

Vis kan ondanks afwijkingen een normale leeftijd behalen, in enkele gevallen is euthanasie beter als de vis erg gehinderd wordt in zijn bewegingen.

Overmatige wengroei bovenop de kop bij Oranda, zodat de vis topzwaar wordt, of te veel wengroei die over de ogen valt.

Sluierstaart vermoedelijk afkomstig uit partij uitgeselecteerde fry die zijn verkocht aan de handel i.p.v. gedood bij
“ culling”- procedure.

In sommige gevallen kan de wengroei bijgesneden worden.

Vis kan ondanks afwijkingen een normale leeftijd behalen, in enkele gevallen is euthanasie beter als de vis erg gehinderd wordt in zijn bewegingen.

Eivormig lijfje, onhandig zwemmen, blijven drijven, niet bij de bodem kunnen komen.









Vis is doorgekweekten heeft zwemblaas-problemen en/of verstopping.









Vis regelmatig gekookte, gepelde doperwten voeren, cacao toevoegen aan het voer. Laag water methodetoepassen in quarantainebak, of een cacaobadje.


Vis kan, met behandeling en veel zorg mogelijk een normale leeftijd behalen.







 
Deel 2, aandoeningen met andere oorzaak.
SymptomenMogelijke oorzaakRemediePrognose

Bulten op lijf, vinnen of kop die groeien.

Tumoren, vaak ontstaan door inteelt, soms ook door virusinfectie zoals sommige wratten bij de mens.

Uitwendige tumoren kunnen vaak verwijderd worden, inwendige meestal niet.

Afhankelijk van de tumor kan de vis met behandeling een normale leeftijd behalen.

Gescheurde vinnen en/of staart, ontbrekende schubben.

Beschadigingdoor scherpe uitsteeksels aan decoratie, takken of stenen, scherp grind op de bodem.

Scherpe decoratie, stenen of takken verwijderen, bodem vervangen door filterzand. Wondjes eventueel behandelen met zoutbad of propolistinctuur.

Bij schoon water, voldoende waterwissels en een goede filtering genezen beschadigde vinnen doorgaans snel.

Gescheurde/gerafelde vinnen, kleine wondjes terwijl NO2 en NH4 0 zijn en
PH 7, er zijn meerdere vissen.

Mogelijkpaaigedrag
( check of een van de vissen “paaipukkels” , witte pukkeltjes op de kieuwdeksels, heeft, en kijk of er eitjes in de bak liggen.

Bij paaiende vissen meer waterwissels, omdat homvocht en eitjes de waterkwaliteit negatief beinvloeden.

Preventief Voogle en catappablad toevoegen.

Bij een goede waterkwaliteit kunnen sluierstaarten gezond oud worden.

Eitjes worden meestal opgegeten.

Gescheurde/gerafelde vinnen, soms met witte of zwarte stukken erin.











Vinrot is een bacteriele infectie ( Pseudomonas) kan ontstaan als de weerstand van de vis te laag is, door stress, of omdat het gehalte NO2 en NH4 te hoog zijn, of als het water te zacht en te zuur is. NO2 en NH4 moet 0 zijn, PH 7.

Bij vinrot zonder open wonden zoutbad toepassen.

Vaker minimaal 50% waterwissels toepassen en goede filtering zodat NO2 en NH4 beiden 0 zijn.

Preventief Voogle en catappablad toevoegen.

Bij een goede waterkwaliteit kunnen sluierstaarten gezond oud worden.

 
Laatst bewerkt:
Deel 3...
SymptomenMogelijke oorzaakRemediePrognose

Rode aderen in de vinnen, vinnen knijpen, geen eetlust, rode kieuwen, vissen aan de oppervlakte, happen naar lucht, snel ademen, schuren.

Ammoniak/
Nitrietvergiftiging


Zo snel mogelijk waterwissel toepassen, 50 – 80% net zo lang tot NO2 en NH4 0 zijn. Zorgen voor een goede filtering.

Bij een goede waterkwaliteit, voldoende waterwissels en een goede filtering zullen de problemen verdwijnen

Vissen op de bodem, bleek, met samengeknepen vinnen.

Vergiftiging door planten of materialen die niet in de bak thuishoren, zoals loodstrips aan plantjes, plastic met weekmakers, witte electriciteitsbuizen.

Zo snel mogelijk waterwissel toepassen, 50 – 80% Zorgen voor een goede filtering en check de bak op mogelijk giftige materialen.

Bij een goede waterkwaliteit, voldoende waterwissels en een goede filtering zullen de problemen verdwijnen en kunnen de vissen gezond oud worden.

Beginstadium: Rode plekjes, ontbrekende schubben,

2e stadium: wondjes die niet dicht gaan, typerende zweertjes:

Wit met een rode rand.





3e stadium: Oedeem
(“buikwaterzucht”): de vis heeft een opgezette buik, de schubben staan uit als bij een denappel






Furunculose (Bacteriele infectie) veroorzaakt door
Aeromonas salmonicida. Is normaal gesproken in alle aquariia aanwezig en actief tussen 22 en 27 graden C. Slaat toe bij verminderde weerstand door stress en verkeerde waterwaarden.

De buikwaterzucht
( “ dropsy”) wordt veroorzaakt doordat de infectie de inwendige organen, met name de nieren heeft bereikt.

Vis apart zetten, in beginstadium infectie kun je een zoutbadtoepassen ( als er geen open wondjes zijn). Ook een cacaobadkan helpen.
Gebruik zo lang je niet weet om welke bacterie het gaat lange
( veterinaire) handschoenen bij het schoonmaken van de bak en contact met de vissen.
Zorg in het aquarium voor een optimale waterkwaliteit om herhaling te voorkomen.

Over het algemeen kan de infectie alleen in het beginstadium aangepakt worden. Het is belangrijk om de oorzaak op te sporen om te voorkomen dat deze infectie terugkomt of overgaat op andere vissen doordat ze aangetaste dieren aanvreten. Zorg voor een optimale waterkwaliteit.

1e stadium:Rode plekjes, ontbrekende schubben, wondjes die niet dicht gaan, zweertjes:


2e stadium: Open zweer met gelige “ korrels”



3e stadium: Oedeem
(“buikwaterzucht”): de vis heeft een opgezette buik, de schubben staan uit als bij een denappel




Vissen- TBC
(Bacteriele infecties), veroorzaakt door
Mycobacterium marinum Deze is ook besmettelijk voor mensen en veroorzaakt Aquarium-granuloom, een uiterst vervelende huidaandoening waarvoor men langdurig antibiotca- kuren moet volgen.
Zoonose, maar niet meldingsplichtig.


Vis apart zetten, in beginstadium infectie kun je een zoutbadtoepassen ( als er geen open wondjes zijn). Ook een cacaobadkan helpen.
Gebruik zo lang je niet weet om welke bacterie het gaat lange ( veterinaire) handschoenen bij het schoonmaken van de bak en contact met de vissen.

Bij Mycobacterium marinum is meestal geen genezing mogelijk, de vis moet gedood en vernietigd worden. Bij heel kostbare vissen worden wel eens injecties toegediend met medicijnen die eigenlijk voor mensen zijn.
 
Deel 4...
SymptomenMogelijke oorzaakRemediePrognose

Witte stipjes van 1 mm over het hele lijf, alsof er met zout is gestrooid.

Snel ademen, snel zwemmen, knipperen met de vinnen en schuren, weinig eetlust.


Witte stip,
besmetting met Ichthyophtirius Multifilii, een eencellige parasiet.

Zoutkuur in quarantaine,

Zout toevoegen aan het aquarium, temperatuur verhogen. Uitgebreide behandelmethode vind je hier.

Voorkomen is beter dan genezen, parasiet komt vaak met planten of nieuwe vissen mee. Bij tijdige behandeling goede prognose.

Goudachtig “poeder” over het lichaam, alsof iemand met de peperbus heeft lopen strooien. Moeilijke ademhaling, schuren, vinnenknijpen.

Peperstip of fluweelziekte
besmetting met Oodinium pillularis, een eencellige parasiet. Begint meestal in de kieuwen

Wordt behandeld door zout en kopersulfaat aan het water toe te voegen, of met medicatie van koispecialist of dierenarts.

Kan met levend voer meekomen, of via vogels in de tuinvijver terecht komen. Bij tijdig behandelen goede prognose.

Ademen aan het oppervlak, geirriteerde kieuwen, rafelige kieuwen, kop schuren, “flitsen”, kop schudden.

Kieuwwormen,
infectie met Dactylogyrus parasiet.

Voorkomen door weerstand verhogen en uitstekende waterkwaliteit, behandelen met wormkuren
( tweemaal i.v.m. levenscyclus parasiet). Verkrijgbaar bij koi-speciaalzaken en dierenarts.

Na behandeling goede prognose.

Rode geirriteerde huidontstekingen, vaak secundaire bacterie- of schimmelinfecties, schuren en “ flitsen”: platte ovale parasiet is 0,5 mm groot en duidelijk zichtbaar.

Karperluis,
Argulus foliaceus, de meest voorkomende parasiet in vijvers. Kanwellicht ook virussen overdragen.

Bij niet te zware besmetting zoutbad toepassen en wond ontsmetten. Water behandelen met medicatie van koispecialist of dierenarts.

Na behandeling goede prognose.
 
Deel 5...
SymptomenMogelijke oorzaakRemediePrognose

Bebloede, rode plek op het lichaam, schichtig gedrag, schuren. Na enige dagen wordt de parasiet zichtbaar:
achterlichaam tot 2 cm lang met ankervormig hechtorgaan, dat zich diep in de huid ingraaft.

Ankerwormen,

Lernaea cyprinacea:
Parasitaire kreeftjes waarvan de vrouwtjes parasiteren op goudvissen. Ze leggen duizenden eitjes en kunnen mogelijk ook voor bacteriele en virusinfecties zorgen.

Bij lichte besmetting parasiet met een pincet verwijderen en wond ontsmetten. Water behandelen met medicatie van koispecialist of dierenarts.

Besmetting kan plaatsvinden via planten. Na genezing goede prognose.

Doffe “grijze” plekken, beschadigde kieuwen

Costia,
parasitaire huidtroebeling veroorzaakt door Ichthyobodo necator.

In sommige gevallen werkt een zoutbad. Slechte waterkwaliteit en stress kunnen er voor zorgen dat deze parasiet toeslaat. Behandelen met medicatie van koispecialist of dierenarts.

Kan via levend voer zijn meegekomen, of via vogels. Is te genezen.

Wratachtige grijze knobbeltjes op kieuwen of huid.

Lymphocysthis,
goedaardige
knobbelziekte” veroorzaakt door Iridovirus meestal via wondjes. Diagnose na microscopisch onderzoek.

Zorg voor een goede weerstand door optimale waterkwaliteit en filtering. Knobbeltjes kunnen eventueel chirurgisch verwijderd worden, maar komen steeds terug. Aangetaste vissen apart houden wegens besmettelijkheid.

Goedaardige, chronische aandoening, waar geen genezing voor mogelijk is.

Vissen zonderen zich af, worden lusteloos, uitpuilende of ingevallen ogen, buikwaterzucht, donker van kleur.

Goudvissen (cyprine)herpes,
virusziekte, komt vooral bij wilde giebels en karpers voor in het voorjaar, als de temperatuur stijgt. Zelden in tuinvijvers. Meldingsplichtige ziekte.

Ontstaat bij overbevolking. Langzaam laten stijgen van de temperatuur kan helpen, verder geen behandeling mogelijk.

Een deel van de populatie zal sterven, de rest overleeft het.
 
Ter aanvulling van bovenstaande nog een paar links:




Koidokter/Dierenarts - Chikara Koiwww.chikarakoi.nl › dierenartsen
 
Er zijn ook een aantal middelen die je bij de apotheek kunt halen of online bestellen, die normaal voor mensen worden gebruikt:
- Waterstofperoxide
3%, om wondjes mee te ontsmetten. Kan in combinatie worden gebruikt met Propolis.
- Betadine,
om wondjes mee te ontsmetten. Niet gebruiken in combinatie met Propolis.
- Albaquin, ook wel Albaguine genoemd, bij bacteriele infecties. Bevat Monobenzone.
- Propoliszalf, bevat propolis, een door bijen gemaakt antibacterieel product, evenals Propolistinctuur.
 
Laatst bewerkt door een moderator:
Nog een aanvulling, zojuist gevonden over paaigedrag en legnood ( ik had mijn vrouwelijke sluier vorige week 's ochtends aangetroffen terwijl ze zich tussen het filter en de ruit had klemgezwommen, en overal lagen eitjes, terwijl het mannetje een paar dagen eerder was overleden):

Paring & Visbroed.

Vanaf half April gaan de vissen, als het mooi weer is, ineens wondelrijke capriolen uithalen.
Sommige soorten krijgen harde witte bobbeljes op de kieuwen en bij de aanzet van de vinnen.
Dit zijn paringsknobbeltjes.
Sommige vissen paaien met tussenpauzes tot Augustus
vissen zoeken een ondiepe plaats uit waar veel fijnbaldige zuurstofplanten staan en het vrouwtje wordt door het mannetjeaan de achterkant onder boven water gedrukt, zodat zij meer gewicht krijgt, en het kuit wordt uitgeperst waarna het door het mannetje wordt bevrucht.
Van sommige vrouwtjes is het lijf zo opgezet, dat het lijkt of ze gaat knappen.
Het paaien is een prachtig ritueel ne een vrouwtje wordt soms belaagd door meerdere mannentjes.
Soms is het vrouwtje zo moe, dat het uitgeput op de zij gaat liggen.
Windes ''lopen'' soms met hun staart over het water en als u een ondiep moeras hebt, kan het voorkomen dat de vis op het droge komt te liggen, niet meer terug kan en sterft. Geef dan de poes niet de schuld.
Soms kan het voorkomen dat de natuur een handje moet worden geholpen.
Als er plotseling weersveranderingen komt, kan het gebeuren dat de vis haar broed niet kwijtkan.
De vis is dik, gaat op de zij liggen en gaat duikelen omdat de zwemblaas in verdrukking komt door het verharden van het kuit.
De vis stijgt dan steeds naar boven, omdanks verwoede pogingen om beneden te blijven zwemmen.
Probeer de vis voorzichtig te vangen met een net, strijk dan voorzichtig met natte handen van voor naar achter, dus met de schubben mee, aan de onderkant van de buik om zo het kuit eruit te drukken.
Dit mag alleen als de vis duidelijk in nood verkeert. ( Citaat uit boek van Ada Hofman in een forumpost uit 2008)
 
Als je alles hebt geprobeerd om een vis te helpen, en de vis geneest niet, rest er nog een ding: euthanaseren. In de Huisapotheek voor goudvishouders had ik al aangegeven dat het verstandig is om een flesje Kruidnagelolie in de kast te hebben. Dit is het best verkrijgbare middel om een vis op een humane manier in te laten slapen. In een ander topic vond ik een filmpje, waarin een ongeneeslijk zieke ranchu wordt ge-euthanaseerd.

 
Omdat veel goudvis/sluierstaarthouders vaak plotseling te maken krijgen met zieke vissen, is het handig om te weten dat deze meestal al een aantal traumatische ervaringen hebben opgedaan. Goudvissen hebben een groter geheugen dan de 3 minuten die men altijd noemt, en stress heeft gevolgen voor het cortisolniveau en dus op de weerstand tegen ziekteverwekkers. Kijk vooral naar het filmpje in onderstaande link, en er wordt je veel duidelijk...​
 
Hi, ik heb een Jewel Primo 120 aquarium met twee sluierstaarten erin. Ze zwemmen er nu een ruime week in en lijken het naar hun zin te hebben. Ze zijn volop actief, zwemmen goed enz. Vanochtend zag ik echter opeens wat witte stippen bij één sluier. Is dit nu de beruchte witte stip?
PXL_20220413_101540161.jpg
PXL_20220413_101528495.jpg
PXL_20220413_101649420.jpg
 
Hoi! Mooie duidelijke foto’s, maar misschien kun je hier beter even een apart topic over openen. Dan gaan de antwoorden ook specifiek over jouw vis, en zijn ze ook aan jou als topicstarter gericht😉. Jouw vraag kan ook niet zo een-twee- drie worden beantwoord denk ik, dus het is fijn als er meer mensen hun input geven.
 

Terug
Bovenaan